Mazury i Warmia Przewodnik ...

Mazury i Warmia Przewodnik Celownik Wydanie 1, e-książki, bezdroża

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->SPIS TREŚCIOpracowanie:Barbara Sikora (na podstawie tekstów Iwony Baturo, Moniki Bednarczyk,Katarzyny Głuc, Krzysztofa Szczepanika, Rafała Zubkowicza oraz własnych)Redaktor prowadzący:Maciej ŻemojtelRedakcja i korekta:Edytorka.eu | Justyna MroczkowskaZdjęcie na okładce:© skyphoto | Fotolia.comOpracowanie kartograficzne:Daka Studio Graficzne | Dawid KwokaŹródło pochodzenia danych kartograficznych:© OpenStreetMap contributorswww.opendatacommons.org/licenses/odblKoncepcja graficzna serii:PANCZAKIEWICZ ART.DESIGN | Paweł PanczakiewiczProjekt okładki i strony tytułowej:MAZAKI STUDIO | Konrad RządowskiSkład:Zofia ŁuckaWszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu ni-niejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kse-rograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznymlub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towaro-wymi ich właścicieli.Autor oraz wydawnictwo Helion dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informa-cje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wyko-rzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich.Autor oraz wydawnictwo Helion nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewen-tualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.Wydawnictwo Helionul. Kościuszki 1c, 44-100 Gliwicetel.: 32 2309863e-mail: redakcja@bezdroza.plDrogi Czytelniku!Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres:Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.Wydanie IISBN: 978-83-246-6243-2Copyright © Helion, 20134Indeks atrakcji turystycznych5Atlas Mazur i Warmii27Krajoznawcze ABC51Atrakcje Mazur i Warmii165Informacje praktyczne• Kup książkę• Poleć książkę• Oceń książkę• Księgarnia internetowa• Lubię to!Nasza społecznośćKup książkęPoleć książkęKup książkęPoleć książkęKup książkęPoleć książkęKrajoznawcze ABCJeziora i rzekirzeki, rzeczki i zarastające cieki wodne. W okolicy Elbląga nad rów‑ninne tereny wyrasta pojedynczy wał morenowy, pocięty wąwo‑zami erozyjnymi i porośnięty pięknym lasem mieszanym – Wyso‑czyzna Elbląska. Znaczne wysokości względne sprawiają, że łatwopoczuć się na tym obszarze jak w górach.Jeziora i rzekiNigdzie w Polsce nie ma tak dużo jezior jak na terenie Warmii i Ma‑zur. Mazurskie akweny należą do jezior polodowcowych i mająbardzo różnorodny charakter. Niektóre, jak Śniardwy, to jezioramorenowe, wytopiskowe (powstałe w wyniku wytapiania się bryłtzw. martwego lodu po ustąpieniu lodowca). Są to akweny raczejpłytkie, ale bardzo rozległe, o urozmaiconych kształtach, licznychzatokach, półwyspach i wyspach oraz zazwyczaj łagodnych i pła‑skich brzegach. Inne zbiorniki, jak Tałty czy Jezioro Mikołajskie,należą do zbiorników rynnowych o mocno wydłużonym kształ‑cie, dużej głębi i stromych brzegach. Wody wypełniają obniżenierynny polodowcowej i zazwyczaj tworzą ciągi zbiorników biegną‑ce prostopadłe do linii moren czołowych (oś północ−południe).Połączone rzekami i kanałami akweny tworzą niezwykłej urodyszlaki wodne.Do najbardziej znanych jezior Warmii i Mazur należą niewątpli‑wie Śniardwy (powierzchnia 11 383 ha, maksymalna głębokość23,4 m) i Mamry (powierzchnia 10 496 ha, maksymalna głębo‑kość 43,8 m). Oba jeziora łączy system kanałów i zbiorników ryn‑nowych, tworzących znany i oblegany szlak żeglarski. Niezwyklemalowniczy ciąg stanowią jeziora Ryńskie i Tałty (powierzchnia© Zbyszek Nowak | Fotolia.com1837 ha, maksymalna głębokość 50,8 m)oraz Mikołajskie i Bełdany (powierzchnia1443 ha, maksymalna głębokość 46 m).Pięknymi akwenami są też Nidzkie (po‑wierzchnia 1831 ha, maksymalna głębo‑kość 23,7 m) i Buwełno (powierzchnia360 ha, maksymalna głębokość 49,1 m).Do najgłębszych zbiorników należą:Wuksniki (68 m) na Pojezierzu Iławskim,Piłakno (56,6 m) na Pojezierzu Mrągow‑skim oraz Łańskie (53,8 m) na PojezierzuOlsztyńskim. Najdłuższym akwenem re‑gionu jest Jeziorak (27 km) rozsławionyprzez pisarza Zbigniewa Nienackiego i…Karola Wojtyłę, który dwa razy zawitał tupodczas spływów kajakowych. Do naj‑czystszych zbiorników zalicza się nato‑miast Świętajno na Równinie Mazurskiej,z wodą o przejrzystości utrzymującejsię przez całe lato na poziomie 5–6 mi naturalnym światłem dochodzącymna głębokość 25–30 m.Teren Warmii i Mazur przecina bardzoduża liczba rzek. Do najważniejszychnależą Łyna, Drwęca i Pasłęka. Co cieka‑we, zasilają one trzy różne działy wodne,choć ich źródła znajdują się dość bliskosiebie. Łyna (264 km długości, w Polsce190 km), największa rzeka tego obszaru,jest lewostronnym dopływem Pregoły.Bierze początek w pobliżu miejscowościo tej samej nazwie (blisko Nidzicy). Pły‑nie w kierunku północno‑wschodnim,mijając po drodze Olsztyn, Dobre Mia‑sto, Lidzbark Warmiński, Bartoszycei Sępopol. Wpada do Pregoły na tere‑nie obwodu kaliningradzkiego. Drwęca(207 km), prawy dopływ Wisły, wypływakoło Drwęcka, na granicy pojezierzy Iław‑skiego i Olsztyńskiego. Rzeka odwadniajeziora w okolicy Ostródy, płynąc następ‑nie przez Nowe Miasto Lubawskie, Brod‑nicę i Golub‑Dobrzyń. Do Wisły uchodzipowyżej Torunia. Dzięki Kanałowi Elblą‑skiemu łączy się z Zalewem Wiślanym,stanowiąc znany i malowniczy szlak kaja‑kowy. Bezpośrednio do Zalewu Wiślane‑go uchodzi Pasłęka (169 km), która bierzepoczątek w lasach między Olsztynkiema Stawigudą. Przez wieki koryto rzeki sta‑nowiło granicę Warmii i Prus Książęcych.Najbardziej znaną rzeką Warmii i Mazurjest jednak Krutynia (100 km), prawy do‑pływ Pisy. Prowadzi nią najpopularniej‑szy na tym terenie szlak kajakowy. Rze‑ka płynie przez Pojezierze Mrągowskie,Równinę Mazurską i Krainę Wielkich Je‑zior Mazurskich.Kup książkę30Poleć książkęKup książkę31Poleć książkęMAZURY I WARMIAKrajoznawcze ABCFauna i floraWarmia i Mazury należą do tzw. zielonych płuc Polski, tzn. do naj‑czystszych regionów kraju. Obszar charakteryzuje się niską gęsto‑ścią zaludnienia, nieskażonym powietrzem, wielką bioróżnorodno‑ścią, atrakcyjnymi kompleksami lasów, jezior i użytków zielonychoraz przyrodą niezmienioną przez cywilizację. O wyjątkowym cha‑rakterze regionu świadczy bardzo bogata fauna i flora. Występujątu liczne gatunki chronione i reliktowe (występujące na ograni‑czonym, niedużym obszarze). W samej Puszczy Piskiej oznaczono900 gatunków roślin naczyniowych, co stanowi 40% stanu floryPolski. Rozległe kompleksy leśne są ostoją ssaków, m.in.: wilka i ry‑sia. W Puszczy Boreckiej żyją żubry, a w okolicy Popielna – koni‑ki polskie. Symbolem Warmii i Mazur jest bocian biały, który, jakdo niedawna sądzono, występuje jedynie na terenach czystychi niezbyt przekształconych przez człowieka. To prawda tylko czę‑ściowa, ponieważ sympatyczne boćki uległy temu, co biolodzyzwą synantropizacją, czyli najchętniej przebywają w pobliżu sie‑dlisk człowieka. Okolica nie może być jednak mocno zurbanizo‑wana, wokół muszą się ciągnąć łąki, tereny podmokłe i zalewiskarzeczne. Takie właśnie krajobrazy gwarantują Warmia i Mazury,toteż obszary te są prawdziwym zagłębiem bocianów. Biura tu‑rystyczne i reklamowe foldery często podają, że co czwarty bo‑cian w Polsce zakłada gniazdo właśnie tutaj.Najcenniejsze przyrodniczo obszary województwa warmińsko‑ma‑zurskiego objęto ochroną. Działa tu osiem parków krajobrazowychi ponad sto rezerwatów przyrody. Najbardziej znanym i najwięk‑Fauna i floraSum© Silurus glanis | Shutterstock.comŁyska zwyczajna© Mircea BEZERGHEANU | Shutterstock.comszym parkiem jest Mazurski Park Krajobra‑ na wschód od wioski Łyna w powieciezowy założony w 1977 r., który obejmujenidzickim. Chroniony teren można zwie‑Puszczę Piską i największe polskie jezio‑ dzać, a wyznaczone trasy ze specjalniero – Śniardwy. Pozostałe parki to: Brod‑ przygotowanymi schodkami, mostkaminicki, Górzniańsko‑Lidzbarski, Puszczyi platformami widokowymi pozwalająRominckiej, Wysoczyzny Elbląskiej, Po‑ obserwować faunę i florę tego obszaru.Niezwykły z przyrodniczego punktu wi‑jezierza Iławskiego, Wzgórz Dylewskichoraz Welski. Nie sposób natomiast wy‑ dzenia jest też rezerwat ichtiologicznymienić wszystkich rezerwatów przyro‑ „Rzeka Drwęca”. Drwęca to nietypowady. Do rangi światowej urasta na pewnorzeka – na wielu odcinkach dzięki dużymrezerwat faunistyczny „Jezioro Łuknajno”, spadkom ma charakter podgórski. Sprzy‑na którym przebywa nawet do 2 tys. ła‑ ja to bytowaniu rzadkich gatunków ryb.będzi. W rezerwacie gniazdują też kacz‑ Występuje tu m.in. łosoś, który dorastając,ki, m.in. rożeniec, płaskonos, hełmiatkawędruje do Bałtyku, skąd po osiągnięciui gągoł (łącznie aż 96 gatunków). W nie‑ dojrzałości płciowej wraca do rzeki na tar‑wielkiej odległości od ostoi mają swojeło. Żyją tu też inne ryby dwuśrodowisko‑miejsca lęgowe ptaki drapieżne: orlikwe (spędzające część życia w wodachkrzykliwy, kania czarna i rdzawa, trzmielo‑ słodkich, część zaś w morzu): troć wę‑jad, bielik i rybołów. Warto również wspo‑ drowna oraz certa. Do drwęckich osobli‑mnieć o pięknym rezerwacie krajobrazo‑ wości należą głowacz białopłetwy i prę‑gopłetwy oraz minóg rzeczny.wym „Źródła Rzeki Łyny”. Ciągnie się onKup książkę32Poleć książkęKup książkę33Poleć książkęMAZURY I WARMIA [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

mement.xlx.pl