Maj 2012 - odp

Maj 2012 - odp, Liceum, Biologia, Arkusze maturalne, CKE

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Centralna Komisja Egzaminacyjna
EGZAMIN MATURALNY 2012
BIOLOGIA
POZIOM ROZSZERZONY
Kryteria oceniania odpowiedzi
MAJ 2012
2
Egzamin maturalny z biologii
Kryteria oceniania odpowiedzi – poziom rozszerzony
Zadanie 1. (0−1)
Obszar standardów
Opis wymagań
Wiadomości i rozumienie
Opisanie organelli komórkowych na przykładzie
mitochondriów (I.1.a.7)
Poprawna odpowiedź:
1 – F, 2 – P, 3 – F
1 p.
–
za poprawną ocenę wszystkich trzech informacji dotyczących mitochondriów
0 p.
– za niepoprawną ocenę jednej lub dwóch, lub wszystkich informacji
Zadanie 2. (0−2)
Korzystanie z informacji
Scharakteryzowanie rodzajów transportu przez błony
komórkowe z wykorzystaniem podanych informacji (II.3.b)
Poprawna odpowiedź:
Schemat
Rodzaj transportu
Opis transportu
A
1
III
B
2
I
2 p.
– za poprawne scharakteryzowanie w tabeli obu przedstawionych na schematach
rodzajów transportu
1 p.
– za poprawne scharakteryzowanie jednego z przedstawionych rodzajów transportu
0 p.
– za niepełną charakterystykę każdego z rodzajów transportu lub charakterystyki
niepoprawne, np. schemat A: rodzaj transportu III, opis 1
Zadanie 3. (0−1)
Tworzenie informacji
Wyjaśnienie zależności pomiędzy organizmem
a środowiskiem na przykładzie osmoregulacji
u pierwotniaków słodkowodnych (III.2.a)
Przykłady poprawnych odpowiedzi (jedna spośród):
ï‚·
Stężenie roztworu wewnątrzkomórkowego u pierwotniaków słodkowodnych jest wyższe
od stężenia środowiska, w którym żyją (hipertoniczne), dlatego istnieje konieczność
usuwania przez wodniczki tętniące nadmiaru napływającej wody.
ï‚·
Pierwotniaki słodkowodne żyją w środowisku hipotonicznym (o niższym stężeniu niż
roztwór wewnątrzkomórkowy), więc wodniczki tętniące umożliwiają usuwanie nadmiaru
wody wnikającej do ich komórek.
1 p.
– za poprawne uzasadnienie funkcji adaptacyjnej wodniczek tętniących u pierwotniaków
słodkowodnych
polegającej na usuwaniu nadmiaru wody z ich komórek,
z uwzględnieniem stężenia roztworu wewnątrzkomórkowego i środowiska
0 p.
– za odpowiedź niepełną lub zbyt ogólną, która nie odnosi się do różnicy stężeń roztworu
wewnątrzkomórkowego i środowiska, lub odpowiedź merytorycznie niepoprawną
 Egzamin maturalny z biologii
Kryteria oceniania odpowiedzi – poziom rozszerzony
3
Zadanie 4. (0−2)
a) (0−1)
Tworzenie informacji
Na podstawie informacji w tekście wyjaśnienie wpływu
promieniowania UV na metabolizm bakterii (III.2.a)
Przykłady poprawnych odpowiedzi (jedna spośród):
ï‚·
Zmiana struktury enzymów pod wpływem promieniowania UV, powoduje ich
unieczynnienie i dlatego komórka nie może przeprowadzać procesów katalizy
enzymatycznej, a w konsekwencji procesów metabolicznych.
ï‚·
Uszkodzenie DNA powoduje zatrzymanie biosyntezy białek enzymatycznych
katalizujących reakcje biochemiczne, co może prowadzić do zahamowania procesów
metabolicznych.
1 p.
– za poprawne wyjaśnienie uwzględniające związek przyczynowo-skutkowy, czyli
wpływ zmiany struktury białek
enzymatycznych
na zahamowanie ich aktywności
katalitycznej lub wpływ uszkodzenia DNA na brak syntezy enzymów
i w konsekwencji
zahamowanie procesów metabolicznych
0 p.
– za wyjaśnienie, które nie uwzględnia wszystkich elementów związku przyczynowo-
skutkowego lub odpowiedź merytorycznie niepoprawną
b) (0−1)
Tworzenie informacji
Na podstawie informacji w tekście wyjaśnienie wpływu
promieniowania UV na rozmnażanie się bakterii (III.2.a)
Przykłady poprawnej odpowiedzi:
ï‚·
Promieniowanie UV uszkadza DNA komórek, co uniemożliwia zachodzenie replikacji
i w konsekwencji podziałów komórkowych.
ï‚·
Promieniowanie UV uszkadza białka enzymatyczne odpowiedzialne za proces replikacji
DNA lub przebieg podziału komórki, co uniemożliwia rozmnażanie się bakterii.
1 p.
– za poprawne wyjaśnienie uwzględniające związek przyczynowo-skutkowy, czyli
wpływ uszkodzenia DNA na replikację albo wpływ uszkodzenia struktury enzymów
biorących udział w replikacji lub podziałach komórki, i w konsekwencji wpływ tych
zmian na rozmnażanie się bakterii
0 p.
– za wyjaśnienie, które nie uwzględnia wszystkich elementów związku przyczynowo-
skutkowego, np. wyjaśnienie, które nie odnosi się do replikacji, lub odpowiedź
merytorycznie niepoprawnÄ…
Zadanie 5. (0−1)
Wiadomości i rozumienie
Wykazanie obronnej przed drobnoustrojami funkcji skóry
na przykładzie wybranej cechy skóry (I.1.c.6.P)
Przykłady poprawnych odpowiedzi (jedna spośród):
Skóra jest skuteczną barierą dla drobnoustrojów, ponieważ:
ï‚·
wydziela
pot
zawierający lizozym, który niszczy bakterie
ï‚·
posiada
gruczoły łojowe
wydzielające nienasycone kwasy tłuszczowe, które
unieszkodliwiajÄ… bakterie
ï‚·
jej powierzchnia ma
kwasowy odczyn
hamujący rozmnażanie się bakterii
ï‚·
złuszczający się naskórek
w sposób mechaniczny usuwa patogeny
ï‚·
zrogowaciała warstwa
martwych komórek naskórka stanowi barierę mechaniczną dla
bakterii.
 4
Egzamin maturalny z biologii
Kryteria oceniania odpowiedzi – poziom rozszerzony
1 p
– za poprawne wyjaśnienie uwzględniające
cechę skóry
i udział tej cechy w obronie
organizmu przed drobnoustrojami
0 p.
– za odpowiedź niepełną, która podaje tylko cechę skóry bez określenia roli tej cechy
lub odpowiedź zbyt ogólną, np. pot niszczy drobnoustroje, lub odpowiedź
niepoprawnÄ…
Zadanie 6. (0−2)
a) (0−1)
Korzystanie z informacji
Określenie właściwości enzymu na podstawie informacji
przedstawionych na schemacie (II.1.b)
Poprawna odpowiedź:
ï‚·
A. / Nie zużywa się w trakcie reakcji.
ï‚·
E. / Jest specyficzny względem substratu dzięki koenzymowi.
1 p.
– za poprawne zaznaczenie dwóch właściwości enzymu, które można określić
wyłącznie
na podstawie schematu
0 p.
– za poprawne zaznaczenie tylko jednej właściwości enzymu lub dwóch właściwości,
które nie wynikają ze schematu lub zaznaczenie więcej niż dwóch właściwości
b) (0−1)
Wiadomości i rozumienie
Zaklasyfikowanie enzymu przedstawionego na schemacie
według typu przeprowadzanej reakcji (I.1.a.6)
Poprawna odpowiedź:
C. / Ligaza – enzym katalizujący łączenie się dwóch cząsteczek.
1 p.
– za poprawne zaznaczenie rodzaju enzymu, który katalizuje reakcję przedstawioną
na schemacie
0 p.
– za zaznaczenie odpowiedzi nieprawidłowej lub zaznaczenie więcej niż jednej
odpowiedzi
Zadanie 7. (0−2)
Tworzenie informacji
Wyjaśnienie zależności przyczynowo-skutkowej
na przykładzie wpływu zmian temperatury na przebieg reakcji
enzymatycznej (III.2.a)
Przykłady poprawnych odpowiedzi:
1. Nastąpi zatrzymanie przebiegu reakcji, ponieważ podwyższenie temperatury spowoduje
zniszczenie struktury trzeciorzędowej tego enzymu / denaturację tego enzymu.
2. Nastąpi spowolnienie reakcji, ponieważ obniżenie temperatury spowoduje obniżenie
aktywności tego enzymu.
2 p.
– za poprawne określenie i uzasadnienie wpływu każdej z dwóch zmian temperatury
na przebieg reakcji, uwzględniające wpływ temperatury na strukturę enzymu i jego
aktywność (1.) i na jego aktywność (2.)
1 p.
– za poprawne określenie i uzasadnienie jednego przypadku zmiany temperatury
na przebieg reakcji enzymatycznej
0 p.
– za określenie tylko wpływu temperatury na przebieg reakcji bez uzasadnienia lub obie
odpowiedzi merytorycznie niepoprawne, np. zawierające informację, że dana reakcja
nie zajdzie
 Egzamin maturalny z biologii
Kryteria oceniania odpowiedzi – poziom rozszerzony
5
Zadanie 8. (0−2)
a) (0−1)
Tworzenie informacji
Sformułowanie problemu badawczego na podstawie opisu
przebiegu doświadczenia (III.1.a)
Przykłady poprawnej odpowiedzi:
ï‚·
Czy w komórkach wątroby występuje enzym (katalaza) rozkładający nadtlenek wodoru?
ï‚·
Badanie obecności katalazy w komórkach wątroby.
1 p.
– za poprawne sformułowanie problemu badawczego odnoszącego się do występowania
katalazy w komórkach wątroby
0 p.
– za problem badawczy, który nie uwzględnia katalazy lub odnoszący się tylko
do funkcji katalazy, lub odpowiedź merytorycznie niepoprawną
b) (0−1)
Tworzenie informacji
Zinterpretowanie wyniku przeprowadzonego doświadczenia –
wyjaśnienie procesu rozkładu nadtlenku wodoru (III.1.a)
Przykłady poprawnych odpowiedzi (jedna spośród):
ï‚·
Neutralizacja nadtlenku wodoru przez komórki wątroby polega na jego rozkładzie przez
katalazÄ™, na wodÄ™ i tlen.
ï‚·
W komórkach wątroby zachodzi reakcja rozkładu: 2H
2
O
2

katalaza
2H
2
O + O
2
1 p.
–
za poprawną odpowiedź uwzględniającą rozkład H
2
O
2
na wodÄ™ i tlen
0 p.
– za odpowiedź niepełną, która nie uwzględnia obu produktów rozkładu lub odpowiedź
merytorycznie niepoprawnÄ…

Zadanie 9. (0−2)
a) (0−1)
Korzystanie z informacji
Odczytanie z tekstu cech granulocytów obojętnochłonnych,
uzasadniajÄ…cych ich funkcjÄ™ obronnÄ… (II.1.a)
Przykłady poprawnych odpowiedzi (dwie spośród):
ï‚·
zdolność przemieszczania się do ognisk zapalnych
ï‚·
zdolność do fagocytozy drobnoustrojów
ï‚·
obecność w lizosomach odpowiednich enzymów trawiących bakterie
ï‚·
zdolność do rozpoznawania substancji wydzielanych przez bakterie
1 p.
– za podanie na podstawie tekstu dwóch cech granulocytów obojętnochłonnych
umożliwiających skuteczną walkę z bakteriami
0 p.
– za podanie tylko jednej poprawnej cechy lub dwóch cech, które nie wynikają z tekstu,
lub odpowiedzi niepoprawne
  [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

mement.xlx.pl