Matura 10(1)

Matura 10(1), Matura, Matura-arkusze , klucze POLSKI wypracowania

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE
DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
Miejsce
na naklejkę
MPO-P1_7P-082
EGZAMIN MATURALNY
Z JĘZYKA POLSKIEGO
MAJ
ROK 2008
dla niesłyszących
POZIOM PODSTAWOWY
Czas pracy 170 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 14stron.
Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2. Rozwiązania zadań zamieść w miejscu na to przeznaczonym.
3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy przekreśl.
5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
6. Możesz korzystać ze słownika języka polskiego, poprawnej
polszczyzny i słownika ortograficznego.
7. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
70 punktów
Część I – 20 pkt
Część II – 50 pkt
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający
przed rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących
Poziom podstawowy
Część I – rozumienie czytanego tekstu
Przeczytaj uważnie tekst, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nim. Odpowiadaj
tylko na podstawie tekstu. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteś proszony. W zadaniach
zamkniętych wybierz tylko jedną z zaproponowanych odpowiedzi.
Aleksandra Stelmach
Śmiechu warte
1.
Wieczór przed telewizorem to może nie najzdrowszy sposób spędzania wolnego
czasu, jeśli jednak oglądamy komedię, możemy czuć się rozgrzeszeni. Zaśmiać się sto razy,
to jak przez kwadrans pedałować w domu na stacjonarnym rowerku. Albo przez dziesięć
minut ćwiczyć na maszynie do wiosłowania, wyliczyli naukowcy z Uniwersytetu
w Meryland. Śmiejąc się, spalamy nawet 20 procent więcej kalorii, niż gdy odpoczywamy.
Kwadrans śmiechu dziennie pozwala zrzucić przez rok ponad dwa kilogramy, przekonują
amerykańscy badacze. Ale lepsza fizyczna sprawność to zaledwie jedna z korzyści, jakie
niesie głośno wyrażana radość.
2.
Śmiech to wewnętrzny jogging
1
, twierdził Norman Cousins, dziennikarz i autor
głośnej książki
Anatomia choroby
. Cousins zachorował na zesztywniające zapalenie stawów.
Gdy lekarze nie dawali mu szans na wyleczenie, ze szpitala przeniósł się do pokoju
hotelowego, gdzie w towarzystwie najbliższych mu osób niemal bez przerwy oglądał
komedie braci Marx. A jak nie śmiał się z filmów, to z humorystycznych książek, które zabrał
na wesołą kurację. (Jak później opowiadał, dziesięć minut śmiechu pozwalało mu przesypiać
bez bólu dwie godziny.) Ku zdziwieniu lekarzy kuracja powiodła się, objawy choroby
ustąpiły.
3.
Na świecie badania nad śmiechem nie budzą dziś uśmiechu pobłażania, a prowadzący
je naukowcy prezentują ich wyniki na międzynarodowych konferencjach. Jednym
z najbardziej znanych jest amerykański immunolog
2
, doktor Lee Berk. Zasłynął
eksperymentem, jaki przeprowadził wraz ze swoim przyjacielem. Panowie umówili się
na naukowe spotkanie, włączyli filmy z Flipem i Flapem i zanosząc się śmiechem, założyli
sobie wenflony
3
i przez cały seans pobierali do badań próbki krwi. – Wyniki niemal zbiły nas
z nóg – wspomina doktor Berk. Oto bowiem w organizmie spadł poziom hormonu stresu.
To była świetna wiadomość, bo hormony stresu obniżają odporność organizmu.
4.
Pod wpływem śmiechu w surowicy krwi wzrasta liczba substancji pomocniczych,
które stanowią pierwszą linię obrony przed wszelkimi wirusami chorób. Natomiast w ślinie
rośnie stężenie składników, które chronią na przykład przed przeziębieniami i chorobami dróg
oddechowych.
Zwiększa się też liczba komórek, których zadaniem jest niszczenie wirusów
i pojedynczych komórek nowotworowych. Wzrasta produkcja substancji, które ułatwiają
gojenie się ran. Najlepsze jest jednak to, że ochronny efekt śmiechu trwa znacznie dłużej niż
komiczny program. Dzień po komicznym seansie filmowym w organizmie nadal utrzymuje
się podwyższony poziom substancji niezbędnych, by bronić organizm przed obcymi
komórkami.
5.
O ratującej życie sile śmiechu przekonana jest też doktor Frotka, prywatnie Anna
Borkowska. Od ośmiu lat rozśmiesza dzieci w szpitalach. Jak? Zakłada czerwony nos.
– Robię czary-mary i dziecko najpierw się śmieje, a potem uspokaja. Jeśli dotknie mojego
nosa, nie będzie go bolał zastrzyk czy kroplówka. I rzeczywiście, po zabiegu dzieci często
mówią mi, że nic nie bolało – opowiada Anna Borkowska. Czy to autosugestia
4
, zwykłe
odwrócenie uwagi od bólu czy też wpływ usuwających ból związków, które powstają
w mózgu, gdy odczuwamy radość? Dokładnie nie wiadomo, ale ważniejsze jest to, że mały
1
jogging – rytmiczny, niezbyt szybki bieg na świeżym powietrzu, poprawia sprawność fizyczną
2
immunolog – lekarz badający odporność organizmu na choroby
3
wenflon – rodzaj igły lekarskiej na stałe wprowadzonej do żyły
4
autosugestia – wmawianie sobie czegoś
Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących
Poziom podstawowy
3
pacjent czuje się lepiej. Z terapii śmiechem mogą korzystać także pacjenci w Warszawie
i w Gdańsku. Stres i ból osłabiają układ odpornościowy. Te zajęcia pokazują im, jak
odpocząć i poprawić swoje samopoczucie.
6.
Małe dzieci śmieją się bez zahamowań, dorośli często mają z tym problemy. Nie dają
sobie przyzwolenia na radość, bo według nich odpowiedzialni ludzie powinni pracować
i wypełniać obowiązki, a nie bawić się i śmiać. Wiele badań wskazuje jednak, że pogodne
nastawienie do życia pozwala dłużej cieszyć się zdrowiem i łatwiej radzić sobie z chorobami.
Śmiech łagodzi objawy takich schorzeń, jak: bóle głowy, wrzody żołądka, zespół
nadwrażliwego jelita, a także alergie i choroby skóry. Humor i optymizm to także
sprzymierzeńcy zdrowego serca.
7.
A co zrobić, gdy wcale nie jest Ci do śmiechu? Przynajmniej się uśmiechnij.
„Podciągnij kąciki ust do góry, tworząc kształt uśmiechu, i przytrzymaj w tej pozycji
20 sekund. Ta prosta czynność poprawia zwykle nastrój”, radzi psycholog z Dublina.
Zjawisko to znane jest w medycynie jako mimiczne sprzężenie zwrotne. Gdy przybierasz
jakiś wyraz twarzy, zaskoczenia, radości czy strachu, uaktywniają się odruchy fizjologiczne
charakterystyczne dla tych emocji. Zmienia się tempo oddechu i bicia serca, temperatura
ciała, napięcie mięśni oraz uaktywniają się różne obszary mózgu. To dlatego nawet
uśmiechając się przez łzy, możesz się lepiej poczuć.
8.
Rozwijanie poczucia humoru można wyćwiczyć podobnie jak umiejętność
rozwiązywania krzyżówek. Wystarczy, że zaczniesz od drobiazgów i dostrzegania
zabawnych stron życia. Śmiej się z reklamowych billboardów
5
, komentuj tytuły w gazetach,
zgromadź kolekcję komedii i książek, które wprawiają Cię w dobry nastrój. W pracy powieś
nad biurkiem tablicę z zabawnymi zdjęciami, w komputerze załóż folder z dowcipami.
Śmiech w pracy nie jest taki zły. Ludzie w dobrym nastroju łatwiej przyjmują informacje, są
bardziej pomysłowi; umiarkowana radość prawdopodobnie wywołuje taki sposób
rozumowania, który umożliwia rozwiązywanie problemów wymagających pomysłowości.
9.
Właśnie taki humor pomaga przetrwać najgorsze chwile, takie jak na przykład klęski
żywiołowe: powodzie, huragany. Osoby, które częściej się śmieją łatwiej wychodzą z szoku
i szybciej wracają do normalnego życia. Taki rodzaj poczucia humoru to ważna umiejętność.
I choć trudno zdobyć się na dystans do rzeczywistości, należy próbować. Śmiech przywraca
poczucie kontroli nad życiem. A do tego czyni je zdrowszym i przyjemniejszym.
Opracowano na podstawie: Aleksandra Stelmach, Śmiechu warte.
„Twój Styl”,
2007, nr 4
Zadanie 1.
(1 pkt )
Wymień korzyść, jaka płynie z częstego śmiechu (akapit 1.).
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 2.
(1 pkt)
Wyjaśnij, co oznacza określenie „wesoła kuracja” (akapit 2.).
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
5
billboard – duża tablica reklamowa
 4
Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących
Poziom podstawowy
Zadanie 3.
(2 pkt )
Z akapitu 3. wypisz dwa terminy naukowe.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 4.
(2 pkt)
Autorka formułuje tezę, że śmiech jest rodzajem szczepionki uodparniającej. Podaj dwa
dowody z akapitu 4., które ją potwierdzają.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 5.
(2 pkt)
Podaj nazwy dwóch chorób, przed którymi może chronić śmiech. Odpowiedz na podstawie
akapitu 4. i 6.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 6.
(1 pkt)
Czym różni się stosunek do śmiechu dzieci i ludzi dorosłych. Odpowiedz na podstawie
akapitu 5. i 6.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 7.
(1 pkt)
W akapicie 6. pojawia się zdanie: „Odpowiedzialni ludzie powinni pracować i wypełniać
obowiązki, a nie bawić się i śmiać.” Autorka tę opinię
A. w pełni potwierdza.
B. potwierdza z pewnymi wątpliwościami.
C. neguje; można przecież śmiać się po pracy.
D. neguje; śmiech jest pomocny w każdym momencie życia człowieka.
Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących
Poziom podstawowy
5
Zadanie 8.
(1 pkt)
Na podstawie akapitu 7. wyjaśnij, jaka prosta czynność poprawia nastrój
.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 9.
(1 pkt)
Na podstawie akapitu 7. przedstaw mechanizm „uśmiechu przez łzy”
.
re
akcje organizm
u
skutek
Uśmiech przez łzy ......................................................................................................................
Zadanie 10.
(2 pkt)
W akapicie 8. autorka wyraża opinię o pozytywnym wpływie śmiechu na pracę zawodową
człowieka. Podaj dwa argumenty, które, jej zdaniem, to potwierdzają.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 11.
(2 pkt)
Na podstawie akapitu 9. odpowiedz, w czym pomaga poczucie humoru. Podaj dwa przykłady.
1. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ...................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

mement.xlx.pl