Maj 2008 PP klucz

Maj 2008 PP klucz, zadania z biologii, Arkusze z biologii, 2008

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
Miejsce
na naklejkę
MBI-P1_1P-082
EGZAMIN MATURALNY
Z BIOLOGII
MAJ
ROK 2008
POZIOM PODSTAWOWY
Czas pracy 120 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 14 stron
(zadania 1 – 30). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu
zespołu nadzorującego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym
zadaniu.
3.Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
6. Podczas egzaminu możesz korzystać z linijki.
7. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
50 punktów
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Egzamin maturalny z biologii
Zadanie 1.
(2 pkt)
Białka są związkami wielkocząsteczkowymi, które odgrywają ważną rolę w procesach
wzrostu, rozwoju i codziennego funkcjonowania organizmu człowieka.
Oceń prawdziwość zamieszczonych w tabeli stwierdzeń, wpisując w odpowiednich
miejscach literę P (prawda) lub literę F (fałsz).
P / F
1.
Enzymy to białka ułatwiające zachodzenie procesów biochemicznych
w organizmie.
P
2.
Wszystkie hormony są białkami.
F
3.
Przeciwciała uczestniczą w procesach obrony organizmu przed
antygenami.
P
4.
Białka nie pełnią w organizmach funkcji transportującej.
F
Zadanie 2.
(2 pkt)
Skóra zbudowana jest z naskórka i skóry właściwej. Naskórek utworzony jest przez nabłonek
wielowarstwowy płaski. Komórki naskórka nieustannie powstają, rogowacieją, obumierają
i ulegają złuszczaniu. W warstwie podstawnej naskórka znajdują się melanocyty, które
produkują melaniny – barwniki, od nagromadzenia których zależy barwa skóry. Melaniny
pochłaniają również część promieniowania UV, stanowiąc filtr promieniowania w skórze.
Pod wpływem promieniowania słonecznego w warstwie podstawnej naskórka jest
produkowana witamina D
3
. Tak zbudowany naskórek chroni organizm przed działaniem
wielu czynników zewnętrznych.
a) Podaj przykłady dwóch różnych czynników zewnętrznych, przed których
szkodliwym działaniem chroni nas naskórek.
1.
nadmierne promieniowanie UV
2.
urazy mechaniczne
b) Wyjaśnij, dlaczego ciemne zabarwienie skóry, np. u Afroamerykanów zamieszkałych
w północnych stanach USA, może mieć negatywny wpływ na syntezę witaminy D
3
w naskórku.
Zawarte w skórze tych ludzi w dużej ilości melaniny pochłaniają
promieniowanie UV, które jest konieczne do produkcji wit. D
3,
co przy
stosunkowo małym na tych obszarach natężeniu światła, może doprowadzić
do zmniejszenia syntezy wit. D
3.
Poziom podstawowy
Egzamin maturalny z biologii
3
Zadanie 3.
(2 pkt)
Na schematach przedstawiono działanie mięśni ramienia człowieka.
a) Podaj, który z przedstawionych wyżej mięśni jest prostownikiem.
Mięsień trójgłowy ramienia jest prostownikiem.
b) Opisz, w jaki sposób po wykonaniu ruchu przez dowolny z tych mięśni kończyna
może wrócić do położenia (stanu) wyjściowego.
Skurcz mięśnia dwugłowego ramienia powoduje zginanie ręki w łokciu.
Kończyna może wrócić do położenia wyjściowego, jeżeli skurczy się mięsień
trójgłowy ramienia a rozciągany będzie mięsień dwugłowy.
Zadanie 4.
(2 pkt)
Około 40. roku życia człowieka rozpoczyna się wyraźny spadek masy kości, ponieważ
procesy usuwania obumierającej, starszej tkanki kostnej (resorpcja) przeważają nad
procesami tworzenia nowej tkanki. Prowadzi to do zmniejszenia gęstości i wytrzymałości
kości (tracimy w ten sposób około 0,5%–1,0% minerałów rocznie). Dodatkowym czynnikiem
zmniejszającym wytrzymałość kości jest osteoporoza. W przebiegu osteoporozy ubytek
minerałów może wynosić 2,0%–5,0% rocznie i więcej. Zmniejszenie masy kostnej przejawia
się większą łamliwością kości.
Podaj przykłady dwóch działań, które powinien podjąć człowiek, aby zabezpieczyć się
przed niekorzystnymi zmianami w tkance kostnej oraz uzasadnij znaczenie każdego
z nich.
1.
Prawidłowe odżywianie – dostarczanie organizmowi odpowiednich ilości
wapnia, fosforu, białka i witaminy D.
2.
Rozsądne opalanie się sprzyja zwiększeniu się w organizmie poziomu
witaminy D, dzięki której proces wbudowywania wapnia w tkankę kostną
przebiega sprawniej.
Wypełnia
egzaminator!
Nr zadania
1.
2.
3.
4.
Maks. liczba pkt
2
2
2
2
Uzyskana liczba pkt
Poziom podstawowy
4
Egzamin maturalny z biologii
Poziom podstawowy
Zadanie 5.
(1 pkt)
Układ grupowy Rh stanowią trzy pary antygenów, z których największe znaczenie ma
antygen D. Krew charakteryzującą się obecnością antygenu D w błonach erytrocytów oznacza
się Rh+, a przy braku tego antygenu Rh–. Niezgodność antygenowa między matką a płodem
dotycząca antygenu D może stanowić przyczynę konfliktu serologicznego (prowadzącego do
hemolitycznej choroby noworodków).
W tabeli przedstawiono cztery przypadki układów grupowych Rh matki i płodu.
Grupy krwi
matki płodu
A.
B.
C.
D.
Rh–
Rh+
Rh+
Rh–
Rh+
Rh–
Rh+
Rh–
Wśród przedstawionych w tabeli przypadków (A-D) zaznacz ten, który może
doprowadzić do konfliktu serologicznego.
Zadanie 6.
(1 pkt)
Serce poza organizmem zmarłego w wyniku wypadku człowieka kurczy się jeszcze przez
wiele godzin, jeżeli jest przechowywane w płynie fizjologicznym bogatym w tlen
i o odpowiednim składzie chemicznym.
Podaj, jak można tę właściwość serca wykorzystać w medycynie. Odpowiedź uzasadnij.
Można tę właściwość wykorzystać przy przeszczepach serca. W tym czasie serce
można „dopasować” do odpowiedniego biorcy, przygotować do transportu
i przetransportować do potrzebującego.
Zadanie 7.
(2 pkt)
W tabeli przedstawiono procentową zawartość tlenu i dwutlenku węgla w powietrzu
wdychanym i w powietrzu wydychanym.
Gaz
Zawartość w powietrzu (%)
wdychanym wydychanym
Tlen
21,00
16,50
Dwutlenek węgla
0,04
4,00
Na podstawie danych z tabeli, określ kierunki przenikania O
2
i CO
2
w trakcie wymiany
gazowej między pęcherzykami płucnymi a krwią w naczyniach krwionośnych.
1.
Tlen
przemieszcza się z powietrza w pęcherzykach płucnych do krwi
we włosowatych naczyniach krwionośnych pęcherzyków płucnych
.
2.
Dwutlenek węgla
przemieszcza się z krwi we włosowatych naczyniach
krwionośnych do światła pęcherzyków płucnych
.
Egzamin maturalny z biologii
Poziom podstawowy
5
Zadanie 8.
(1 pkt)
Tlenek węgla (czad) dostając się do organizmu człowieka tworzy z hemoglobiną względnie
trwały związek. Źródłem czadu mogą być spaliny i dym papierosowy.
Uzasadnij opinię, że ludzie palący papierosy mogą być mniej wydolni fizycznie,
niż niepalący.
Zablokowana przez tlenek węgla hemoglobina nie doprowadza odpowiedniej
ilości tlenu do mięśni, co powoduje mniejszą wydolność w pracy mięśni.
Zadanie 9.
(1 pkt)
W tabeli przedstawiono ilość niektórych składników przesączu kłębkowego filtrowanych
w nerkach zdrowego człowieka w ciągu 24 godzin, w porównaniu z ilością tych składników
wydalonych w ciągu doby w moczu ostatecznym.
Składniki
Ilość składników
filtrowanych
Ilość składników wydalonych
z moczem
woda
sód
wapń
potas
glukoza
aminokwasy
mocznik
180,0 l
600,0 g
9,0 g
35,0 g
200,0 g
65,0 g
60,0 g
1,5 l
4,0 g
0,2 g
3,0 g
0,0 g
2,0 g
35,0 g
Wypisz z tabeli nazwę tego składnika przesączu kłębkowego, który nie powinien,
ale czasem (w wyniku choroby) może pojawić się w moczu ostatecznym. Podaj nazwę
choroby, na którą może wskazywać obecność tego składnika w moczu ostatecznym.
składnik
glukoza
, choroba
cukrzyca
Zadanie 10.
(3 pkt)
Zaburzenia gospodarki wodnej w organizmie można postrzegać jako problemy związane
z niedoborem lub z nadmiarem wody (odwodnienie lub przewodnienie). Zarówno niedobór,
jak i nadmierne gromadzenie się płynów w organizmie człowieka, może stanowić zagrożenie
dla życia.
a) Podaj przykłady dwóch grup wiekowych, dla których zaburzenia gospodarki wodnej
są najbardziej groźne.
1.
niemowlęta i małe dzieci
,
2.
osoby starsze
.
b) Podaj dwie przyczyny prowadzące do niedoboru płynów ustrojowych (których
głównym składnikiem jest woda) w organizmie człowieka.
1.
spożywanie zbyt małych ilości płynów (zwłaszcza przez osoby chore)
2.
biegunki i wymioty (zwłaszcza u niemowląt i małych dzieci)
Wypełnia
egzaminator!
Nr zadania
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Maks. liczba pkt
1
1
2
1
1
3
Uzyskana liczba pkt
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

mement.xlx.pl