MatKon-Wyk5, SIMR, Sem 1, Szmaty, Skrypt z xera

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Wpływwęgla,dodatkówstopowychnastrukturęiwłaściwościstopówukładuFe-C.Wtymwykładzie:oooWpływzawartoŚciwęglanasBukturęi$łhsciwoŚcistaliWpływdodatkówstopowychnastrr-rktuę iwłaściwościsęliWpływwęgla i dodatkówstopowychna strukturęiwłaściwościżeliwStrona1z 20-§ZUfy6!Ąa§WiaŚciwaŚcimechanicznestopówwduzej mierze związanesązestrukturąstopow,(wielkoŚciąziamaich kształtemoraz sposobemrozłozeniafaz,itp.}_§topymdtali mogąśstrukturąjedno}ubdwufazową-Wprzypadkustopówjednafazowych podstawowymiczynnkamiwpływającyminałl*a§ciwościsą. wielkośćiksztdtziam,rodzaj,wielkość,rozmieszczenieiksźałtzanieczyszczeńorazskładchemienyŹam-Wstopachdwufazowych dodatkowymiczynnkamiwpływającyminawłaŚciwoŚcistopusą:tłłłaściwościwspołistniejącychtaz,udziałprocentowyposzczegolnych faz,vrzaiemnieichrozmieszczenie, wielkość,kszta}tirozmieszczeniecharakteryzowaĆfaz międzymetalicznych.lmdrobniejszeibarćziei równomiemie rozłożonesą wydżelaniafaz międzymetalicznychtymstopjestbardziejwytrzymaĘ_Naprzykład,wmiaręzmnĘszaniasięśrednicysferoidalnychvtłydzieleńcemen§ltuod2do0,2/rmtwardośćstati węglowychwzrastaodpowiedniood19Odo40OHBv*g[tl. Odpowiedzeniekierowanie czynnikamitakimjakskład chemiczny(dodatki stopowe\arazobróbka cieplna,wpływającyminastrukturęsię-.stopu pozwalanauzyskiwanie optymalnychwlaściwościdladanegozastosowaniamateriału-StoPYżelazazwęglemwzaleznościod zawańościwęgladzietimyna2podstawowe..grupy:stale zawierające do2%węgla,żeliwa zawieraiące adTńdo4,57owęgta.Stal-Jest przerobionymplastycznietechnicznym stopemżelałazwęgtemiinnymipierwiastkamizawieĘącymasowowięceiżelazaniżjakiegokolwiekinnegopierwiastkaorźuozawańości węglawzasadziemniejszeiniżT/o_agraniczonaliczbastalichromowych może zawieraćwięcei,niż2"/o,lecz?ońiestogótnieprzyjęĘ wańością odróżniaiącą stalodżeliwa.Stale,Wktorychgtłównymskładnikiemstopowymjestwęgielnazywamy stalaminiestopowymi.Prócz węgla zawierają one równiez inne pierwiastkipochodzącezrudyiprocesowmetalurgicznych.Stale,doktorychwprowadzasięświadomiewodpowiednichilościachdodatkoweskładnikiwceluuzyskaniaokreślonychwłaściwościmeńanicznych,flzycznychczychemicznych nazywamystalami stopowymi.Wobugrupach stalipieniviastki,któredoich składu chemicznegoprzechodzązrudyiProcesów metalurgicznych dzielisięna dwiegrupy:zaniecątszczenia6akĘS,02,H2,/Vz}obnizaiące właściwości dodatki(domieszki),którewprowadza się wczasiewytopuistaliwcelu jejodtlenienia (SiiAłizwiąaniasiarki(Mn).Wpływzawańościwęglanastrukturęiwłaściwościstali.NapodstawieukładuFe_FegCiudziafu głownegoskładnikastopowego_węgla,staledzielisięna.stalepodeutektoidalne(do0,8%C),staleetrtektoidalne(g,s%C)inadeutektoidalne(0,B%+2,06%C).Wzależnościzawańości węgla staleniestopoweoduzyskująstruktury:,stalpodeutektoidalnaferryĄyczno-perlityczną,.staleutekoidalnaperlityczną,.stalnadeutektoidalnaperlityczną zcementytem vńórnym.Przy zawartosciach węgla mniejszychod 0,1% stal ma strukturę ferrytyczną.Strona2z20Wyxrno5mechanicznychWstalachniestopowychpieruuiastkiemdecydującymorłńaściwościachjestwĘgiel.Wzrostjego zalłańościpowoduje powiększeniesiętidziałucementytuodpowiedzialnegozaumocnienie stopu,gdyżdrugafaza,występująca w mikrostrukturze,wytrzymałościowych.czyliferrytjestroztworemstałymoniskichw}aściwościachCemenĘfpowoduie wzmocnieniestopówżelalazwęglem stanowiącniejakozbroienieplastyczneiosnowyfurnltycznei.Wstalachpodeutektoidalnych(zawierających0,02+0,8%G}większaczęsćcemenĘftuwysĘpuiewperlicie,któregoudział wsbukturzemiększasię wrazze urzrostemzawańości węglaiprzyzawartości0,8%Cwstrukturze występujesamperlit.Dalszy wzrost zawańościwęglapowoduje utworzeniesięsiatkicerrrentytudruEorzędowegonagranicachziamperlitu-ZmianyrnikrostruKuralnesporodowanezuriększeniemzawańości węgla pociągajązasobąwzrost właściwo§ijwytrzymałościowych(rysunek5.1}.TwardośćH8wraz7ezrnriększaniemzawańóściwęgla wzrasta.Wytrzymałicśćnarozciąganie{R)rośniedo zawańości węglaok.10ń,a poĘźejteizawańościzaczyna sięobniżać-Przyczynątegojestpojawieniesięna granicach ziarnperlituciągĘsiatkicementytudrugorzędowego,copowduie,żestalstajesiękruchaiłatwiejulegapękaniu,6120oa-6,<).{',HB250§.opF=ts2w§-150.--]800Rn100ot{}.(,a§oEN\só!śz,o§()=ązA600-<o},;ił:O o\Ę,ó.ł,§s-N4m200Y(§.4J'oct,o{\<KCoN(§ó3f,>c>oc)6§oato-(§ł!>o-:]0,2 0,4 0,60,8 1,o1,2Zawatośćwęgla[%wag.loE(I}1,4(}Rys5.1Wptywzawartościwęglanawłaściwościmechaniczne stali niestopowychwg[B}plastycznestali niestopowych: wydfuzenieA,przewężenieZiudamość KzeWłaściwościwzrostemzawańościwęgłama}eją,Obniźają się również właściwościtechnologicznejakpodatnośćnaodksźałcenieitp.Podane nawykresie (rysunek 5.1)zależnościodnosząsię dostanubliskiegorównowąi.Strona3§9WYKŁAD5Wpływ dodatkówstopowychnastrukturęiwłaściwościstali.Dodatki stopołvedostaliwprowadzasięw celu:.ariększenia własnościwytrzymałościourychstopów(umocnienie roztworoweiwydzieleniowe},lwynrołaniazrrrianstrukturalnych,ouz3rskaniaspecialnych własnościfizycznychichemicznych{np.odpornościnakorozję} oraztechnologicznych,.iariększeniahańowności,Wzaleznościodilościirodzajupienłiastków stopowychmogą one:.rozpuszczźtć sięwferrycielubaustenicie,.tworzyćzżelazemlubmiędzysoĘfazymiędzymetaliczne,otyyorzyćw6liki,azotkilubwęgliko-azotki,.wy§tępo}vaĆwstanie wolnym.Pierwiastkistopowerozpuszczonewferrycielubausteniciewpływają główniena:.właściwościmechaniczneferrytuiaustenitu,.zmianę temperatur przemian alotropowych żelaza ozna§zanych43iAar,.szybkośćdyfuzji,.zmianę temperatur początku(M§i końca(M1|przemianymańenąĄrcznej,rprzemiany płzyodpuszczaniu.Wpływ pierwiastkówstopowychnawłaściwościferrytu.Pierwiastki stopowewstalachniskostopowychrozpuszc,zającsięwferrycietworząroztwórstaĘróznowęzłowy,copowodujeznieksżałceniesiecikrystalicznej,atymsamymumocnienie roztworowei wkonsekwencjivyzrostwłaściwościwytrzymałościowychispadekvrłaściwościpfastycznych (rysunek 5.2)Największyefektumocnieniav,/yyyofująmanganikrzemniepowodującdozawańości1o/ozmianyudamoŚci.Datąotezpierwiastkiteczęstosąskładnikamistalikonstrukcyjnych.Umocnienieroztworowe pierwiastkami stopowymistali nie ulegalikwidacjiwwynikujejprzegrzania-Dlategotezstaletepodczasspawanialubpracywpodwyzszonychtemperaturach(np.narzędziaskrawające)nietracąswoichwłaściwościwytrzymałościowych.Pozostałesilnie węglikotworcze pierwiastki nie powodująznac.znego umocnieniaferrytu.Tworząnatomiastwęglikiwstalachnarzędziowych wywołującumocnieniewydzieleniowemĄmicząstkamitwardych faz.143-PrzemiarrazachodzącawczysĘmżelańe w temperaturze910"C,a wstopachozraaczatemperaturę,prryktórejwtrakąiechłodzenia rozpoczynasięwyrlzielanie ferrytuzaustenitu-na rysunku6.2 LiniaGS_A4-PrzemianazachorJząca wczystymżelaziewtemperaturze139O oC-narysunku6_2liłiaNJ.Strona4 z20'ń/vxrło5a)200y,Ę*'*v,E§oFtzoB0&/,\ł \l§\/lf!źCrl/,Ni§Bb)sooMr,.p§qr,§a§6rrsi7o0źąW§§{)trN3456\.>'ś30od)sool/ź-CrNia-123456[%v*as.]-/WMoZawańeśćdodatkustopotłvegroc)30o0§-<Ą-Ę20oo\-a<\MnCr§-60(D(Do)§§'{Mo1000\ \ąśoźnsi3456W\--.-1234l23[%Zav*ańośćdodatku stopowegowag,}Rys5.2 Wpływzawańościpierwiastkow stopowychnawłaściwościmechaniczne:a)twardości,b)wytrzymałoscnarozciąganie,c)udamość,d}przewęzeniewg[8].Wpłvw pierwiastkówstopowychnarozrost ziarnaar,rstenitu-SkłonnośĆstali dodrobnoziamistościlubgruboziarnistościzaleĄodskładu chemicznegoorazsposobuodtlenieniasta}i_Dodatkistopowezmniejszająskłonnośćziarnaaustenitudorozrostu.Węglikotwórczepienłiastkistopowetakiejakmolibden, wanad,wolframitytan tworzą trudno rozpuszczalne dyspersyjne węgliki, któresąbarieramihamującymirozrost ziarenaustenitu.Podobniedziałaaluminium dodawanedostali,jakoodtleniacz.Tworzyonowstafach trudnotopliwetlenkiiazotki, którewpost:n!bardzo drobnych wydzieleń irłożonychna granicach ziarn skutecznle hamują ichrozrost,dopoki nie ulegnąrozpuszczeniu.Strukturadrobnoziamista zapewniawyzszewfasnościmechaniczne,szczegÓInierośnieudamośćigranicaplasĘcznościwporownaniu dostruktury gruboziarnistej.Grubeziarnopoprawia natomiastskrawalnośćizwiększahańowność.WPłYWdodatkówstopowychnaprzemianyalotropo\ffeżelazaistrukturę stalistopowych.Dodatki stopowerozpuszczającsięwżełaziewistotnysposóbwpływająnazmianętemperaturprzemianalotropowychorazpo}ozenie punktówkrytycznychukładuFe_C.Wszystkiedodatkistopowe przesuwająpunkt perlityczny{narysunku5.2 punktS)wlewozmniejszając tym samym stęzeniewęglawperlicie, WpływajączkoleinatemperaturyStrona5 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mement.xlx.pl