MacIntyre A. - Krótka historia etyki, Duchowość

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->KrótkahistoriaetykiAlasdair MaclntyreSpis treściWprowadzenie{Adam Chmielewski)..........................................Przedmowa do wydania p o lsk ie g o .................................................Przedmowa do wydania angielskiego..........................................1. Filozoficzny sens historii e t y k i.............................................2. Przedfilozoficzna historia „dobra”oraz przejście do filo z o fii.......................................................3. Sofiści i S o k ra te s...................................................................4. Platon:G o rg ia sz......................................................................5. Platon:P a ń stw o......................................................................6.Postscriptumdo P la to n a .........................................................7.EtykaA rystotelesa...................................................................8.Postscriptumdo etyki g re c k ie j............................................9. C hrześcijaństw o........................................................................10. Luter, Machiavelli, Hobbes i S p in o z a ...............................11. Nowe w a rto śc i.........................................................................12. Osiemnastowieczna etyka b ry ty jsk a...................................13. Osiemnastowieczna etyka fran cu sk a...................................14. K a n t............................................................................................15. Hegel i M a r k s ..........................................................................16. Od Kierkegaarda do N ietzschego.........................................17. Reformatorzy, utylitaryści, id e a liś c i.....................................18. Współczesna filozofia m o ralno ści.........................................Indeks o s ó b ..........................................................................................Indeks p o ję ć .......................................................................................57112629344660688794126155167195208232245256274287312336341WprowadzenieRozbudzone ostatnimi czasy w Polsce ogromne zainteresowanieproblematyką filozofii moralności oraz praktycznymi zagadnieniamimoralnymi współczesnego świata zrodziło potrzebę wydania podręcz­nika do historii filozoficznych doktryn etycznych, który zdołałbyprzynajmniej w części tę powszechną od niedawna potrzebę zaspokoić.Odczuwając ją wraz z innymi, podjąłem poszukiwania odpowiedniejpracy wśród książek tego typu funkcjonujących już w innych krajach.Chodziło przy tym o podręcznik, który zawierałby rzetelną, dążącą doobiektywizmu wiedzę na temat najdonioślejszych doktryn etycznych,a który zarazem - dokonując niezbędnej selekcji wśród ogromurozmaitych koncepcji, problemów i twierdzeń - oferowałby określoną,spójną perspektywę interpretacyjną najważniejszych dokonań w dzie­jach filozoficznej myśli etycznej.Rychło się okazało, że tak ogólnie sformułowane oczekiwaniaw największym stopniu spełniaKrótka historia etykiAlasdaira M acln-tyre’a. To niewielkie dzieło, mimo zwięzłości, wysokiego poziomuogólności oraz nieuniknionych w tego rodzaju pracy uproszczeń,w sposób adekwatny i umiejętny prezentuje charakter i rozwój myślietycznej w dziejach ludzkości, wskazując zarazem na zależność tej myśliod kontekstu społeczno-historycznego, w którym się rodziła. Nie bezznaczenia jest także i to, że podręcznik ten został napisany z wyraźnieokreślonego punktu widzenia, dając wyraz konkretnemu stanowiskuteoretycznemu w ramach etyki. W istocie jedną z zasadniczych tez7Wp r o w a d z e n ieMaclntyre’a jest twierdzenie o wielkim teoretycznym znaczeniu związ­ku, jaki zachodzi pomiędzy formami życia społecznego a regułami życiamoralnego ludzi. Dzięki tym zaletomKrótka historia etyki -nie mającpretensji do zastąpienia lektury oryginalnych dzieł i tekstów po­święconych teorii moralności - stanowi znakomite wprowadzeniew złożone zagadnienia filozoficznych teorii etycznych.Innym powodem, dla którego wybórKrótkiej historii etykinarzu­cał się jako oczywisty, było to, że jej autorem jest właśnie AlasdairMaclntyre, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli współczesnejfilozofii anglo-amerykańskiej. Ukończył studia w Uniwersytecie Oxfor-dzkim, w Anglii, następnie był wykładowcą na uniwersytetach w Man­chester, Leeds, Oxford (w kolegiach Nuffield i University), Essex, potemzaś, wyemigrowawszy do Stanów Zjednoczonych, był profesorem nauniwersytetach w Princeton, Brandeis, Boston, Vanderbilt, WellesleyCollege oraz w Notre Dame. Obecnie wykłada filozofię w Durhamw Północnej Karolinie.Krótka historia etyki,ukończona w 1965 roku, była dziełemmłodego, ale dojrzałego już autora. Wcześniej bowiem Maclntyreopublikował kilka innych książek, m. in.Marxism: An Interpretation(London 1953) iThe Unconscious: A Conceptual Analysis(New York1958), niedługo potem ukazały się zaś kolejne jego prace:Secularizationand Morał Change(London 1967),Herbert Marcuse: An Exposition andPolemic(New York 1970) orazAgainst the Self-Images o f the Age:Essays in Ideology and Philosophy(Notre Dame 1971). Inne jego książkiz tego okresu to napisane z Paulem Ricoeur dziełoThe ReligiousSignificance ofAtheism(New York 1967) oraz kilka wyborów tekstów:Hume’s Ethical Writings(New York-London 1965),Hegelf A CollectionofCritical Essays(Notre Dame 1976),Sociological Theory and Philoso-phical Analysis(wraz z Dorothy Emmet, New York 1970) orazRevisions: Changing Perspectives in Morał Philosophy(wraz ze Stan­ley em Hauerwasem, Notre Dame 1983).Krótka historia etykistanowi w myśleniu Maclntyre’a przygotowa­nie przełomu, który był początkiem nowego typu poszukiwań filozoficz­nych, owocujących na dalszych etapach rozwoju jego filozofii sfor­mułowaniem tzw. etyki cnót oraz publikacją licznych kolejnych dzieł,układających się w cykl określany w kręgach przyjaciół i komentatorów8Wp r o w a d z e n ieMaclntyre’a mianemNieskończenie długiej historii etyki.Z pewnościąnajszerzej znaną i najdonioślejszą książką z tego cyklu jest jego częśćpierwsza,Dziedzictwo cnoty*(tytuł oryginału angielskiegoAfter Virtue,Notre Dame 1981, drugie wydanie 1984).Mimo że od napisaniaKrótkiej historii etykiminęło już niemaltrzydzieści lat, cieszy się ona niesłabnącym powodzeniem wśróduczniów, studentów i nauczycieli w krajach angielskojęzycznych, a pol­ski przekład (pierwsze wydanie 1995) był już piątą - poza angielską- wersją językową tego podręcznika. W długim okresie od chwili jejpowstania, świadczącym o tym, że dzieło jest wciąż żywe,Krótka historiaspotkała się także z głosami krytycznymi. W napisanej na moją prośbęobszernej „Przedmowie do wydania polskiego” Profesor Maclntyrezechciał wskazać najważniejsze problemy, które podniesiono w trakciedebaty nad podręcznikiem, oraz odpowiedzieć na zarzuty krytyków,zwalniając tym samym wydawcę polskiego z tego obowiązku.Mówiąc, że niniejsza książka może zaspokoić szerokie zaintereso­wanie filozoficzną problematyką etyczną, nie mam na myśli tego, żeksiążka ta schlebia popularnym sentymentom, które - choć mogą miećrozliczne pochodzenie, a także często być nieświadomie zorientowaneteoretycznie - niemal zawsze stanowią wyraz dążenia do prostychodpowiedzi na trudne pytania moralne. Mimo bowiem swej zwięzłości,prostoty i popularności, podręcznik Maclntyre’a nie stanowi lekturyłatwej. Autor, wywodzący się z analitycznej tradycji w filozofii moralno­ści, chociaż zarazem bardzo wobec niej krytyczny, nie ulega powszech­nej skłonności do sprowadzania wielkiego bogactwa życia moralnegospołeczeństw do kilku prostych zasad postępowania społecznego- wręcz przeciwnie, takim dążeniom świadomie się przeciwstawia.Przyjmując takie stanowisko, z całym przekonaniem postępuje wbrewdominującym modom filozoficznym i stara się iść pod prąd zarównostarych, jak też nowych populistycznych doktryn społecznych i świato­poglądów, opierających się na przekonaniu, że skomplikowaną różno­rodność życia społecznego można wyjaśnić za pomocą szczupłegozasobu zasad.* Alasdair Maclntyre,Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności,w przekła­dzie Adama Chmielewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996 (BWF).9 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mement.xlx.pl

    • Tematy