Matura próbna operon 2009 Biologia-arkusz-ZR, Matura, Biologia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Miejsce
na naklejk´
z kodem
ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY
Z OPERONEM
BIOLOGIA
LISTOPAD
ROK 2009
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 150 minut
Instrukcja dla zdajàcego
1. Sprawdê, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 15 stron (zadania
1–30). Ewentualny brak zg∏oÊ przewodniczàcemu zespo∏u
nadzorujàcego egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy
ka˝dym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. U˝ywaj d∏ugopisu/pióra tylko z czarnym tu-
szem/atramentem.
4. Nie u˝ywaj korektora, a b∏´dne zapisy wyraênie przekreÊl.
5. Pami´taj, ˝e zapisy w brudnopisie nie podlegajà ocenie.
6. Podczas egzaminu mo˝esz korzystaç z linijki.
˚yczymy powodzenia!
Za rozwiàzanie
wszystkich zadaƒ
mo˝na otrzymaç
∏àcznie
60 punktów
.
Wpisuje zdajàcy przed rozpocz´ciem pracy
PESEL ZDAJÑCEGO
KOD
ZDAJÑCEGO
Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON.
Kopiowanie w ca∏oÊci lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. Wydawca zezwala na kopiowanie zadaƒ
przez dyrektorów szkó∏ bioràcych udzia∏ w programie Próbna Matura z OPERONEM.
Biologia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 1.
(2 pkt)
U owadów w stadium metamorfozy du˝a masa komórkowa musi ulec degradacji z zachowaniem tylko tej
cz´Êci komórek, które tworzà tak zwane p∏ytki imaginalne przeznaczone do dalszego ró˝nicowania si´.
Podaj nazw´ organelli komórkowej, uczestniczàcej w opisanym procesie.
................................................................................................................................................
WyjaÊnij, jakà rol´ odgrywajà te organella w przebiegu metamorfozy owadów.
................................................................................................................................................
Zadanie 2.
(1 pkt)
Na schemacie przedstawiono wyniki doÊ-
wiadczenia przeprowadzonego na komórkach
mi´kiszu asymilacyjnego.
Sformu∏uj problem badawczy do tego
doÊwiadczenia na podstawie przedsta-
wionych wyników.
A
Êwiat∏o
B
Êwiat∏o
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Zadanie 3.
(2 pkt)
Uzupe∏nij tabel´, wpisujàc etap podzia∏u komórkowego (mitozy lub mejozy), dla którego jest cha-
rakterystyczny opisany proces podzia∏owy.
Proces podzia∏owy
Etap podzia∏u komórkowego
Formujà si´ dwa jàdra potomne i na-
st´puje cytokineza.
Chromosomy homologiczne w´drujà
do przeciwleg∏ych biegunów.
Chromosomy homologiczne tworzà
biwalenty.
W p∏aszczyênie równikowej uk∏a-
dajà si´ tetrady chromatyd.
Zadanie 4.
(2 pkt)
Pierwiastki wyst´pujàce w ˝ywych organizmach zaklasyfikowano do trzech umownych grup.
Podaj kryterium, wed∏ug którego dokonano klasyfikacji pierwiastków.
................................................................................................................................................
OkreÊl grup´ pierwiastków, do której nale˝à pierwiastki biogenne.
................................................................................................................................................
2
Biologia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 5.
(2 pkt)
W tabeli zestawiono przyk∏adowe dane dotyczàce zawartoÊci wody w wybranych organizmach i cz´-
Êciach organizmu.
ZawartoÊç ca∏kowita w %
RoÊliny
Zwierz´ta
kaktusy
99
meduza
96
glony
98
zarodek myszy
87
drzewa
50–60
doros∏e myszy
71
mi´siste cz´Êci niektórych owoców,
m∏ode liÊcie
oko
95
95
koÊci
20
nasiona
10–14
szkliwo z´bów
0,2
èród∏o: P. Hoser,
Fizjologia organizmów z elementami anatomii cz∏owieka
, Warszawa 1996, s. 91
Na podstawie analizy danych zawartych w tabeli narysuj wykres s∏upkowy ukazujàcy zale˝noÊç
iloÊci wody w organizmie zwierz´cym od stadium rozwojowego, w którym si´ on znajduje.
Zadanie 6.
(1 pkt)
Uzasadnij, podajàc jeden argument, s∏usznoÊç stwierdzenia: „ATP ∏àczy dwa typy reakcji meta-
bolicznych”.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
3
Biologia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 7.
(2 pkt)
Krótkie, jednorazowe podra˝nienie nerwu wywo∏uje pojedynczy skurcz mi´Ênia. Wyró˝nia si´ dwa
rodzaje pojedynczych skurczów mi´Êni szkieletowych: izotoniczne i izometryczne.
Na schematach przedstawiono pojedynczy skurcz mi´Ênia szkieletowego.
A
B
bodziec
bodziec
[mV]
[mV]
0
0
-90
potencja∏
elektryczny
-90
potencja∏
elektryczny
[cm]
8
[cm]
8
9
d∏ugoÊç
mi´Ênia
9
d∏ugoÊç
mi´Ênia
10
10
[kg]
[kg]
4
4
napi´cie
mi´Ênia
napi´cie
mi´Ênia
2
2
1
1
0 10203040506070
[ms]
0 10203040506070
[ms]
Przeanalizuj schematy A i B, a nast´pnie podaj, który z nich ilustruje skurcz izotoniczny, a który
– izometryczny. Podaj jednà cech´, na podstawie której mo˝na dokonaç rozpoznania.
A – .........................................................................................................................................
B – .........................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Zadanie 8.
(2 pkt)
PodkreÊl dwa zdania, które zawierajà prawdziwe informacje dotyczàce procesów zachodzàcych
na wewn´trznych b∏onach mitochondrialnych.
A. Ogniwa ∏aƒcucha oddechowego sà uszeregowane wed∏ug malejàcych potencja∏ów oksydoreduk-
cyjnych.
B. Oksydaza cytochromowa przenosi elektrony na tlen czàsteczkowy.
C. Energia elektronów przep∏ywajàcych przez system przenoÊników jest w sposób poÊredni magazy-
nowana w wysokoenergetycznych wiàzaniach fosforanowych ATP.
D. Ostatecznym akceptorem elektronów i protonów jest czàsteczka wody.
E. W ˝ywej komórce przenoszenie protonów i elektronów jest procesem jednoetapowym.
4
Biologia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
Zadanie 9.
(2 pkt)
Schemat ilustruje zasadnicze przemiany biochemiczne zachodzàce w ˝ywych organizmach.
glukoza
glukoza
KONDENSACJA
np. glikogen
albo skrobia
1
ATP
2
np. seryna
ADP
CO
2
kwasy
t∏uszczowe
H
2
O
pirogronian
ADP
ATP
kwasy
t∏uszczowe
acetylo
-
Co A
O
2
cholesterol
H
+
4
ATP
CO
2
3
e
ADP
H
2
O
Uzupe∏nij tabel´, opisujàc procesy zaznaczone na schemacie cyframi 1– 4.
Numer
Nazwa procesu
Lokalizacja w komórce
1
2
3
4
Zadanie 10.
(3 pkt)
Bioràc pod uwag´ sposób wiàzania dwutlenku w´gla przez roÊliny, mo˝emy wyró˝niç roÊliny typu C
3
iC
4
.
Skonstruuj tabel´, w której porównasz cechy charakterystyczne dla fotosyntezy roÊlin typu C
3
iC
4
. Uwzgl´dnij: liczb´ akceptorów CO
2
, pierwotny akceptor CO
2
, pierwotny produkt fazy ciem-
nej fotosyntezy.
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mement.xlx.pl