Matura j.polski (maj 2009), Materiały do matury

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE
DO MOMENTU ROZPOCZĘCIA EGZAMINU!
dysleksja
Miejsce
na naklejkę
MPO-P1_1P-092
EGZAMIN MATURALNY
Z JĘZYKA POLSKIEGO
POZIOM PODSTAWOWY
MAJ
ROK 2009
Czas pracy 170 minut
Instrukcja dla zdającego
1.
Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 15 stron.
Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2.
Rozwiązania zadań zamieść w miejscu na to przeznaczonym.
3.
Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4.
Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
5.
Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
6.
Możesz korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny
i słownika ortograficznego.
7.
Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
dla egzaminatora.
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
70 punktów
Część I – 20 pkt
Część II – 50 pkt
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający
przed rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
Część I – rozumienie pisanego tekstu
Przeczytaj uważnie tekst, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nim. Odpowiadaj
tylko na podstawie tekstu i tylko
własnymi słowami
– chyba że w zadaniu polecono inaczej.
Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteś proszona/y.
Hipnoza – pomost do podświadomości
1.
Pod koniec lat 90. takie przypadki odnotowano we Włoszech kilkakrotnie. Kolejni
właściciele sklepów zawiadamiali o tajemniczym znikaniu gotówki z kas sklepowych.
Sprzedawcy nie potrafili wyjaśnić, jak do tego doszło. Niektórzy przypominali sobie tylko,
że ostatnimi klientami byli dwaj Hindusi. Kiedy detektywi przejrzeli taśmy ze sklepowej
kamery, nie mogli uwierzyć własnym oczom. Sprawcy hipnotyzowali ekspedientów!
Sprzedawcy byli przy kradzieży, ale wprowadzeni w trans tkwili bez ruchu, nie zdając sobie
sprawy, co się dzieje. Nie próbowali powstrzymać intruzów ani ich gonić. Wkrótce
nieuczciwi hipnotyzerzy zostali ujęci na gorącym uczynku. Policjanci i kupcy odetchnęli
z ulgą.
2.
Hipnoza – chociaż niekiedy bardzo przypomina sen – snem nie jest. Dowodzą tego
badania elektroencefalograficzne mózgu. Inną częstotliwość mają bowiem fale mózgowe
człowieka śpiącego, inną rozbudzonego, a jeszcze inną zahipnotyzowanego. Taki stan
osiągamy wielokrotnie w ciągu każdego dnia bez pomocy hipnotyzera. Zapatrzeni w jakiś
punkt na suficie, jakbyśmy wyłączali się na chwilę. Podobnie bywa podczas jazdy
pociągiem – wsłuchani w miarowy stukot kół, nie śpimy wprawdzie, ale też niewiele do nas
dociera z tego, co mówią współpasażerowie. Taki stan nie jest niebezpieczny, o ile nie ujawni
się np. podczas prowadzenia samochodu. Monotonny krajobraz, prosta droga i równomiernie
migające za szybą drzewa mogą działać jak wytrawny hipnotyzer. Dźwięk silnika wywołuje
znużenie zmysłów, mózg zaczyna emitować fale charakterystyczne dla stanu hipnotycznego.
3.
„Różni hipnotyzerzy, posługujący się tą samą metodą, wobec tej samej osoby osiągają
niejednakowe wyniki. O efekcie decyduje osobowość hipnotyzera i jego wiedza” – opowiada
hipnoterapeuta Wojciech Górecki, uczeń Marii Szulc, jednej z najlepszych polskich
hipnoterapeutów. Nie bez znaczenia jest też osobowość osoby hipnotyzowanej. Fachowcy
podkreślają, że najłatwiej wprowadza się w trans ludzi silnych psychicznie. Są pewni siebie,
otwarci na eksperymentowanie, nie boją się drugiego człowieka. Taką osobę można
za pierwszym razem wprowadzić nawet w głęboki trans.
4.
Głębokość transu można oceniać na podstawie tego, jak trudne polecenia wykonuje
osoba poddana hipnozie. W stadium nazywanym lekkim – zahipnotyzowany odczuwa
senność i przyjemne odprężenie. Mimo że doskonale zdaje sobie sprawę, co się wokół niego
dzieje, jest już podatny na sugestię. Bardzo często lekką hipnozę stosują terapeuci leczący
z nałogów i nerwic. Osoba wprowadzona w stadium średnie nadal zachowuje świadomość,
ale nie może otworzyć oczu. W średnim stadium hipnozy zmysły są bardzo znużone,
ale nie ulegają halucynacjom. Po wejściu w stan głęboki można na polecenie hipnotyzera
otworzyć oczy, chodzić i mówić, jednak... widzi się, słyszy i czuje tylko to, co sugeruje
hipnotyzer.
5.
Takie sugestie są niewyobrażalnie silne. Przeprowadzano eksperymenty, w których
zahipnotyzowanemu komunikowano, że będzie poparzony rozżarzonym prętem, po czym
hipnotyzer dotykał go długopisem. W miejscu dotknięcia długopisem pojawiały się
zaczerwienienia i bąble, a poddawana eksperymentowi osoba czuła ból. Sławę zyskał też
popisowy numer estradowych hipnotyzerów zwany mostem hipnotycznym. Człowiek
wprowadzony w trans jest w stanie wisieć między dwoma taboretami, opierając o ich
krawędzie tylko pięty i głowę. Taka żywa ławka może wytrzymać ciężar dorosłego
mężczyzny! Nawet wysportowany i silny człowiek nie podoła takiemu zadaniu na jawie.
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
3
6.
Znawcy tematu podkreślają, że nawet najgłębiej zahipnotyzowana osoba nie jest
bezwolna. Człowiek będący w transie nie wykona polecenia, które jest niezgodne z jego
sumieniem. Hipnotyzerzy uspokajają, że gdyby polecić komuś, aby wyskoczył przez okno –
nie uczyni tego. W takich przypadkach ludzie natychmiast się budzą. Nawet najwytrawniejszy
hipnotyzer nie jest zdolny utrzymać transu, jeżeli wydaje polecenia sprzeczne z wartościami
wyznawanymi przez zahipnotyzowanego. Dotychczas nie odnotowano przypadków
hipnotyzowania ludzi w celu popełnienia zbrodni. Jedynym oficjalnie przedstawionym
przypadkiem wykorzystania hipnozy do celów przestępczych była afera z Hindusami
okradającymi sklepy we Włoszech.
7.
Czy moc, jaką daje hipnoza, oznacza, że należy się bać hipnotyzerów? Z pewnością
nie. Zazwyczaj dzięki niej można człowiekowi pomóc. Specjaliści podkreślają skuteczność
sugestii hipnotycznej w leczeniu różnych uzależnień, nerwic, a także łagodzeniu bólu.
Wojciech Górecki stosuje hipnoterapię w leczeniu alkoholików. Twierdzi, że w 95 procentach
przypadków uzależnienia na stałe znikają już po kilku seansach. Często korzysta z hipnozy
regresywnej. W czasie seansu „cofa” więc swoich pacjentów do czasów niemowlęcych,
a nawet okresu płodowego. „Trzeba pamięć przykrego zdarzenia wyjąć z mroków
podświadomości” – mówi Górecki. – „Ujawnić ją, pokazać pacjentowi i przemienić tamten
strach w oswojonego wróbla”. Często seanse odbywają się w płytkim transie. Jak twierdzi,
głębokość hipnozy nie jest wyznacznikiem sukcesu terapii.
Hipnoterapeuta Ryszard Bohiński
stosuje hipnozę głęboką. Mówi, że taki trans szybciej przynosi efekty. Nie trzeba powtarzać
sesji tyle razy, jak w wypadku płytkiej hipnozy. Bohiński również zajmuje się uzależnieniami.
Jego ponadprzeciętne zdolności pomogły niejednemu otyłemu w zrzuceniu nadwagi, wiele
osób cierpiących na nerwice odzyskało wewnętrzny spokój.
8.
Z pomocy hipnotyzerów czasami korzysta nawet policja, ale dzieje się tak
w sporadycznych przypadkach. „Kilka lat temu prowadziliśmy sprawę napadu na bank
w Otwocku” – opowiada Grażyna Puchalska z Komendy Głównej. – „Świadkowie
nie pamiętali sprawców, w wyniku przeżytego stresu nie potrafili powiedzieć nic
konstruktywnego. Wtedy poprosiliśmy o pomoc hipnotyzera. Zeznania w transie oczywiście
nie mogły być dowodem w sprawie, ale umożliwiły sporządzenie portretów pamięciowych”.
W Polsce nie odnotowano przypadku, by wykorzystywano hipnozę przeciw człowiekowi. Jak
twierdzi Ryszard Bohiński, hipnozą interesują się ludzie, którzy chcą pomagać, a nie
szkodzić. Wtajemniczeni hipnotyzerzy nie przekazują zresztą swej wiedzy niepewnym
osobom.
Na podstawie:
Maciej Nowakowski
, Hipnoza-pomost do podświadomości.
„Focus”
,
08/08/2003
Zadanie 1.
(2 pkt)
Podaj trzy sytuacje, w których stan hipnozy można osiągnąć bez pomocy hipnotyzera.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Określ, czym mogą grozić takie sytuacje.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
4
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
Zadanie 2.
(1 pkt)
W akapicie 2. autor posłużył się czasownikami w 1 os. l.mn. Czemu służy ten zabieg
językowy?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 3.
(1 pkt)
Na podstawie akapitu 3. wymień trzy czynniki, od których zależą efekty hipnozy.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 4.
(1 pkt)
W akapicie 3. autor używa określenia „hipnoterapeuta”. Wymień dwa przykłady podane
w tekście, które potwierdzają opinię, że hipnoza może być terapią.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 5.
(2 pkt)
Na podstawie akapitu 4. wymień stadia hipnozy, jakie wyróżnia autor. Podaj po dwie cechy
charakterystyczne dla każdego stadium.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Egzamin maturalny z języka polskiego
Poziom podstawowy
5
Zadanie 6.
(1 pkt)
Sformułuj tezę, którą potwierdzić miał eksperyment opisany w akapicie 5.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 7.
(2 pkt)
Jak odpowiada autor artykułu na pytanie postawione przez siebie w akapicie 7.?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Podaj argument, którym uzasadnia swoją odpowiedź.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 8.
(2 pkt)
Dzięki jakim zabiegom kompozycyjnym i językowym autor zwiększa wiarygodność swojej
wypowiedzi? Podaj dwa przykłady.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 9.
(2 pkt)
W akapicie 7. pojawia się sformułowanie:
Pamięć przykrego zdarzenia wyjąć z mroków
podświadomości.
Nazwij ten środek stylistyczny.
.......................................................................................................................................................
Wyjaśnij jego znaczenie.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mement.xlx.pl