Materiały

Materiały, Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu, Studia licencjackie - Zarządzanie - Zarządzanie ...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Ochrona wþasnoĻci
intelektualnej
Spis treĻci
1. Zagadnienia oglne ....................................................................................................................................................... 4
1.1. Pojħcie wþasnoĻci intelektualnej ............................................................................................................................. 4
1.2. Przedmiot wþasnoĻci intelektualnej ......................................................................................................................... 4
1.3. Charakter wþasnoĻci intelektualnej ......................................................................................................................... 5
1.4. Geneza wþasnoĻci intelektualnej............................................................................................................................. 6
1.4.1. Prawo autorskie .................................................................................................................................. 6
1.4.2. Prawa pokrewne ................................................................................................................................. 7
1.4.3. Bazy danych ....................................................................................................................................... 7
1.4.4. Wynalazki ........................................................................................................................................... 8
1.4.5. Wynalazki biotechnologiczne ................................................................................................................ 9
1.4.6. Wzory uŇytkowe i przemysþowe ........................................................................................................... 9
1.4.7. Projekty racjonalizatorskie ................................................................................................................. 10
1.4.8. Znaki towarowe i oznaczenia geograficzne .......................................................................................... 11
1.4.9. Topografie ukþadw scalonych ........................................................................................................... 11
1.4.10. Odmiany roĻlin.................................................................................................................................. 12
1.5. ńrdþa wþasnoĻci intelektualnej ............................................................................................................................ 12
1.5.1. Pojħcie Ņrdþa prawa ......................................................................................................................... 12
1.5.2. Regulacje krajowe ............................................................................................................................. 13
1.5.3. Regulacje miħdzynarodowe ............................................................................................................... 13
1.5.4. Regulacje europejskie ....................................................................................................................... 14
1.5.5. UrzĢd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej ......................................................................................... 16
1.5.6. Centralny OĻrodek Badania Odmian RoĻlin Uprawnych ........................................................................ 17
2. Prawo autorskie i prawa pokrewne ............................................................................................................................... 18
2.1. Prawo autorskie .................................................................................................................................................. 18
2.1.1. Przedmiot prawa autorskiego ............................................................................................................. 18
2.1.2. Podmiot prawa autorskiego ............................................................................................................... 21
2.1.3. Autorskie prawa osobiste i ich ochrona ............................................................................................... 22
2.1.4. Autorskie prawa majĢtkowe i ich ochrona ........................................................................................... 23
2.1.5. PrzejĻcie autorskich praw majĢtkowych .............................................................................................. 29
2.1.6. Utwory audiowizualne ....................................................................................................................... 32
2.1.7. Programy komputerowe .................................................................................................................... 33
2.1.8. Bazy danych ..................................................................................................................................... 36
2.2. Autorskie prawa pokrewne .................................................................................................................................. 40
2.2.1. Przedmiot autorskich praw pokrewnych i ich charakter ........................................................................ 40
2.2.2. Prawa do artystycznych wykonaı ....................................................................................................... 40
2.2.3. Prawa do fonogramw i wideogramw ............................................................................................... 42
2.2.4. Prawa do nadaı programw .............................................................................................................. 42
2.2.5. Prawa do pierwszych wydaı oraz wydaı naukowych i krytycznych ....................................................... 43
3. WþasnoĻę przemysþowa ................................................................................................................................................ 44
3.1. Wynalazki........................................................................................................................................................... 44
3.1.1. Pojħcie wynalazku ............................................................................................................................. 44
3.1.2. Udzielenie i przeszkody udzielenia patentu.......................................................................................... 46
3.1.3. Patent i jego charakter ...................................................................................................................... 48
3.1.4. UniewaŇnienie i wygaĻniħcie patentu .................................................................................................. 52
3.1.5. Naruszenie patentu i roszczenia z tego tytuþu ..................................................................................... 52
3.1.6. Wynalazki biotechnologiczne .............................................................................................................. 53
3.1.7. Dodatkowe prawo ochronne na produkty lecznicze oraz produkty ochrony roĻlin .................................. 55
3.2. Wzory uŇytkowe ................................................................................................................................................. 58
3.2.1. Pojħcie wzoru uŇytkowego ................................................................................................................. 58
3.2.2. Udzielenie i przeszkody udzielenia prawa ochronnego na wzr uŇytkowy .............................................. 59
3.2.3. Prawo ochronne na wzr uŇytkowy i jego charakter ............................................................................ 61
3.2.4. UniewaŇnienie i wygaĻniħcie prawa ochronnego na wzr uŇytkowy ...................................................... 64
3.2.5. Naruszenie prawa ochronnego na wzr uŇytkowy i roszczenia z tego tytuþu .......................................... 65
3.3. Wzory przemysþowe ............................................................................................................................................ 66
3.3.1. Pojħcie wzoru przemysþowego ........................................................................................................... 66
3.3.2. Udzielenie i przeszkody udzielenia prawa z rejestracji wzoru przemysþowego ........................................ 67
3.3.3. Prawo z rejestracji wzoru przemysþowego i jego charakter ................................................................... 69
3.3.4. UniewaŇnienie i wygaĻniħcie prawa z rejestracji na wzr przemysþowy ................................................. 72
3.3.5. Naruszenie prawa z rejestracji na wzr przemysþowy i roszczenia z tego tytuþu ..................................... 73
3.4. Topografie ukþadw ............................................................................................................................................ 74
3.4.1. Pojħcie topografii ukþadu scalonego.................................................................................................... 74
3.4.2. Udzielenie i przeszkody udzielenia prawa z rejestracji topografii ukþadu scalonego ................................ 75
3.4.3. Prawo z rejestracji topografii ukþadu scalonego i jego charakter ........................................................... 75
3.4.4. UniewaŇnienie i wygaĻniħcie prawa z rejestracji na topografiħ ukþadu scalonego ................................... 79
3.4.5. Naruszenie prawa z rejestracji na topografiħ ukþadu scalonego i roszczenia z tego tytuþu ...................... 79
3.5. Projekty racjonalizatorskie ................................................................................................................................... 80
3.6. Odmiany roĻlin ................................................................................................................................................... 81
3.6.1. Pojħcie odmiany roĻlin ....................................................................................................................... 81
3.6.2. Udzielenie prawa wyþĢcznego na odmianħ roĻlin ................................................................................. 82
Ochrona wþasnoĻci intelektualnej
3.6.3. Prawo wyþĢczne na odmianħ roĻlin i jego charakter ............................................................................. 83
3.6.4. Pozbawienie i wygaĻniħcie prawa wyþĢcznego na odmianħ roĻlin ......................................................... 84
3.6.5. Naruszenie prawa wyþĢcznego na odmianħ roĻlin i roszczenia z tego tytuþu .......................................... 84
3.7. Znaki towarowe .................................................................................................................................................. 85
3.7.1. Pojħcie znaku towarowego ................................................................................................................ 85
3.7.2. Funkcje znaku towarowego ............................................................................................................... 85
3.7.3. Rodzaje znaku towarowego ............................................................................................................... 86
3.7.4. Udzielenie i przeszkody udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy .............................................. 88
3.7.5. Prawo ochronne na znak towarowy i jego charakter ............................................................................ 93
3.7.6. UniewaŇnienie i wygaĻniħcie prawa ochronnego na znak towarowy ...................................................... 97
3.7.7. Naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy i roszczenia z tego tytuþu.......................................... 98
3.8. Oznaczenia geograficzne ..................................................................................................................................... 99
3.8.1. Pojħcie oznaczenia geograficznego ..................................................................................................... 99
3.8.2. Funkcje oznaczenia geograficznego .................................................................................................. 100
3.8.3. Rodzaje oznaczenia geograficznego ................................................................................................. 100
3.8.4. Udzielenie prawa z rejestracji na oznaczenie geograficzne ................................................................. 101
3.8.5. Prawo z rejestracji na oznaczenie geograficzne i jego charakter ......................................................... 102
3.8.6. UniewaŇnienie i wygaĻniħcie prawa z rejestracji na oznaczenie geograficzne ...................................... 104
3.8.7. Naruszenie prawa z rejestracji na oznaczenie geograficzne i roszczenia z tego tytuþu .......................... 104
3.8.8. Oznaczenia geograficzne i nazwy pochodzenia produktw rolnych i Ļrodkw spoŇywczych .................. 105
3.8.9. Produkty rolne i Ļrodki spoŇywcze bħdĢce gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnoĻciami .................. 107
3.8.10. Oznaczenia geograficzne napojw spirytusowych .............................................................................. 107
3.9. Nieuczciwa konkurencja .................................................................................................................................... 109
3.9.1. Pojħcie czynu nieuczciwej konkurencji .............................................................................................. 109
3.9.2. Typy czynw nieuczciwej konkurencji ............................................................................................... 111
3.9.3. Roszczenia z tytuþu popeþnienia czynu nieuczciwej konkurencji .......................................................... 113
4. Literatura .................................................................................................................................................................. 114
Strona 3 z 117
Ochrona wþasnoĻci intelektualnej
1.
Zagadnienia oglne
1.1.
Pojħcie wþasnoĻci intelektualnej
Pojecie wþasnoĻę intelektualna, pomimo Ňe wzbudza zastrzeŇenia na tle siatki pojħciowej prawa
cywilnego, gdzie za áwþasnoĻęÑ uznaje siħ bezwzglħdne prawo podmiotowe do rzeczy, ma dþugĢ
tradycjħ i na trwaþe wpisaþo siħ do jħzyka prawnego
1
.
WþasnoĻę intelektualna jest zbiorczym pojħciem, obejmujĢcym prawo wþasnoĻci dbr
niematerialnych bħdĢcych wynikiem twrczego wysiþku umysþu ludzkiego.
Takie dobra niematerialne przedstawiajĢ okreĻlonĢ wartoĻę majĢtkowĢ w Ňyciu spoþecznym i
gospodarczym, a ich znaczenie jest trudne do przecenienia. Pomimo tego status prawny tych dbr nie
jest jednolity. Przepisy prawa bowiem rozstrzygajĢ o tym, ktre z nich sĢ przedmiotami stosunkw
cywilnoprawnych, a w konsekwencji praw podmiotowych.
ZapewniajĢ im tym samym ochronħ podobnĢ do ochrony wþasnoĻci rzeczy. Tym zwþaszcza zatem
naleŇy tþumaczyę zbiorczĢ nazwħ zwyczajowo dla nich stosowanĢ Î wþasnoĻę dbr
niematerialnych
2
.
1.2.
Przedmiot wþasnoĻci intelektualnej
Przedmiotem wþasnoĻci intelektualnej sĢ dobra niematerialne, a wiħc wytwory intelektu
ludzkiego, ktre nie majĢ jednakŇe postaci materialnej, a wiħc nie sĢ rzeczami. Rzeczy stanowiĢ
jedynie materialny substrat bħdĢcy noĻnikiem dbr intelektualnych, ktry umoŇliwia poznanie ich i
korzystanie z nich.
Przykþad
Dla utworu literackiego jakim jest powieĻę Dana Browna Zaginiony symbol noĻnikiem jego treĻci jest
egzemplarz tej ksiĢŇki, dla utworu muzycznego jakim jest piosenka grupy The Beatles All You Need
Is Love, noĻnikiem bħdzie pþyta CD, na ktrej jest on zapisany, dla znaku towarowego Pepsi Cola,
noĻnikiem tego znaku jest butelka napoju, na ktrej siħ on znajduje.
Powszechnie dobra intelektualne dzieli siħ na trzy kategorie:
•
utwory, stanowiĢce przejaw twrczej dziaþalnoĻci o indywidualnym charakterze, ustalone w
jakiejkolwiek postaci, niezaleŇnie od wartoĻci i przeznaczenia;
•
rozwiĢzania, stanowiĢce wynik intelektualnej pracy czþowieka (wynalazki, wynalazki
biotechnologiczne, wzory uŇytkowe, wzory przemysþowe, topografie ukþadw scalonych,
odmiany roĻlin, projekty racjonalizatorskie);
•
oznaczenia, stanowiĢce wartoĻci sþuŇĢce wytworzeniu w ĻwiadomoĻci uczestnikw obrotu
okreĻlonych skojarzeı (oznaczenia przedsiħbiorstw, firmy przedsiħbiorcw, znaki towarowe,
oznaczenia geograficzne).
3
1
Zob. U. Promiıska [w:] A. Nowicka, M. PoŅniak Î Niedzielska, U. Promiıska, H. ņakowska Î Henzler, Prawo wþasnoĻci
przemysþowej, Warszawa 2004, s. 15.
2
Tak U. Promiıska [w:] A. Nowicka, M. PoŅniak Î Niedzielska, U. Promiıska, H. ņakowska Î Henzler, op. cit., s. 16.
Strona 4 z 117
Ochrona wþasnoĻci intelektualnej
PrzyjmujĢc jako kryterium intelektualny charakter poszczeglnych dbr niematerialnych,
warunkujĢcy przyznanie im ochrony,
wyrŇnię moŇna dwie grupy:
•
do pierwszej, naleŇy zaliczyę utwory bħdĢce przejawem twrczej dziaþalnoĻci czþowieka o
indywidualnym charakterze oraz rozwiĢzania stanowiĢce wynik intelektualnej pracy czþowieka,
•
do drugiej zaĻ, zaliczyę naleŇy wszelkie oznaczenia (symbole) stanowiĢce noĻnik
ucieleĻnianych z nimi informacji, ktre podlegajĢ ochronie niezaleŇnie od tego czy i w jakim
stopniu stanowiĢ wytwr intelektu czþowieka.
4
PrzyjmujĢc natomiast jako kryterium wyrŇniajĢce przemysþowe (gospodarcze)
przeznaczenie dbr niematerialnych,
moŇna je podzielię na
:
•
te, ktre sĢ przedmiotem ochrony niezaleŇnie od ich wartoĻci i przeznaczenia, zaliczajĢc do tej
grupy utwory majĢce przewaŇnie za zadanie zaspokojenie jedynie estetycznych doznaı
•
oraz takie, ktre podlegajĢ ochronie jedynie wtedy, gdy wykazujĢ zdolnoĻę do przemysþowego
zastosowania, jak wynalazki, wzory uŇytkowe czy wzory przemysþowe lub sĢ eksploatowane w
zwiĢzku z dziaþalnoĻciĢ gospodarczĢ, jak znaki towarowe oraz oznaczenia geograficzne.
5
1.3.
Charakter wþasnoĻci intelektualnej
Prawa wþasnoĻci intelektualnej oparte zostaþy na konstrukcji wyþĢcznego i bezwzglħdnego prawa
podmiotowego. Zasadniczo cechuje je charakter majĢtkowy, zbywalnoĻę oraz ograniczone w
czasie ich trwanie.
WyjĢtek stanowiĢ autorskie prawa osobiste oraz twrczoĻę wynalazcza i racjonalizatorska.
Autorskie prawa osobiste stanowiĢ czħĻę dbr osobistych czþowieka, okreĻlanych jako
átwrczoĻę artystycznaÑ i wyraŇajĢ nierozerwalnĢ wiħŅ autora z jego dzieþem (utworem). MajĢ one
charakter niemajĢtkowy, a co za tym idzie niezbywalny i nieograniczony w czasie. PodlegajĢ
one ochronie zarwno w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego jak i przepisw pozakodeksowych.
Do dbr osobistych zalicza siħ rwnieŇ twrczoĻę szeroko rozumiana twrczoĻę wynalazcza i
racjonalizatorska oznaczajĢca wiħŅ twrcy z dokonanym przez niego wynalazkiem, stworzonym
wzorem uŇytkowym lub przemysþowym, czy teŇ topografiĢ ukþadu scalonego lub projektem
racjonalizatorskim. RwnieŇ one charakter niemajĢtkowy, a co za tym idzie niezbywalny i
nieograniczony w czasie. PodlegajĢ ochronie jedynie w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego.
WyþĢczny charakter praw wþasnoĻci intelektualnej oznacza, iŇ uprawnionemu przyznany zostaþ
pewien monopol w zakresie korzystania z tego prawa z wyþĢczeniem innych osb. Monopol ten moŇe
doznawaę ograniczeı jedynie w drodze ustawowej.
Bezwzglħdny charakter praw wþasnoĻci intelektualnej oznacza skutecznoĻę przysþugujĢcych
uprawnionemu praw wobec wszystkich (erga omnes) oraz moŇliwoĻę domagania siħ od wszystkich
poszanowania (nienaruszalnoĻci) tych praw. Charakter ten przejawia siħ w moŇliwoĻci wystĢpienia
przez uprawnionego z roszczeniami przeciwko kaŇdemu kto narusza jego prawa, wkraczajĢc w
przyznanĢ mu sferħ monopolu.
MajĢtkowy charakter praw wþasnoĻci intelektualnej oznacza, iŇ prawa te wchodzĢ w skþad mienia
uprawnionego. MogĢ one dziħki temu byę przedmiotem obrotu cywilnoprawnego, bĢdŅ to w oparciu o
3
Tak U. Promiıska [w:] A. Nowicka, M. PoŅniak Î Niedzielska, U. Promiıska, H. ņakowska Î Henzler, op. cit., s. 16.
4
Tak U. Promiıska [w:] A. Nowicka, M. PoŅniak Î Niedzielska, U. Promiıska, H. ņakowska Î Henzler, op. cit., s. 16-17.
5
Tak U. Promiıska [w:] A. Nowicka, M. PoŅniak Î Niedzielska, U. Promiıska, H. ņakowska Î Henzler, op. cit., s. 17.
Strona 5 z 117
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

mement.xlx.pl