Materiały Budowlane 2011-09,

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
WNUMERZE
TEMAT WYDANIAElewacje
S. Chdzyski
Tynki na elewacjach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
A. Lachiewiczotowska, H. Ferens-Budzyska, J. Gajewski, J. Kuzman
Betony elewacyjne zbrojone włknem szklanym GFRC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
G. Rzepecki
Rozwizania materiałowe w architekturze na przykładzie elewacji
Narodowego Centrum Żeglarstwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 8
Elewacja jak z folderu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
A. Gorycka
Przegld płyt i elementw okładzinowych z tworzyw sztucznych na
elewacje budynkw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Twinson O-Wall system elewacyjny najnowszej generacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Nowoczesny materiał na fasady . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Trwałe i estetyczne okładziny elewacyjne z klinkieru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Ceglana elewacja w wersji wspłczesnej i klasycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Ściany licowe z cegieł i bloczkw silikatowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
G. ajc
SikaTackPanelSystemsposbnaklejenieokładzinfasadwentylowanych . . . 20
Nowa technologia firmyATLAS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
J. Olesiak
Farby w remontach i renowacjach budynkw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
I. Stachura
Łczniki SCHCK ISOKORB skuteczne wyeliminowanie liniowych
mostkw termicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
EfektownaiskutecznaochronapowierzchnizapomocsystemuEmcephobNanoPerm . . . 28
T. Szymura, D. Barnat-Hunek
Środki przeciw graffiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
M. Helenowska-Peschke
Materiały i fabrykacja w kontekście paradygmatu
cyfrowego w architekturze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 33
M. esoowska, A. Kaczmarek
Migracja wody na powierzchni połczenia
klinkier zaprawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
B. Klimek, D. Barnat-Hunek
Ocena efektywności preparatw na bazie kwasu
ortokrzemowego do wzmacniania zabytkowych tynkw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
I. Komasa
WpływzawilgoceniapłytEPSiXPSnaichwłaściwościwytrzymałościowe . . . 42
M. Garecki
W poszukiwaniu wykonawcy ocieplenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
ISSN0137-2971
Cena20,48zł
Nakładdo14500egz.
(wtymVAT5)
Adresredakcji
00-950Warszawa,ul.Świętokrzyska14A
skr.poczt.1004
tel./fax(22)827-52-55,826-20-27
e-mail:materbud@sigma-not.pl
www.materialybudowlane.info.pl
Ogłoszeniaprzyjmujeredakcja
tel./fax(22)826-20-27,827-52-55
orazDziałReklamyiMarketingu
ul.Ratuszowa11,00-950Warszawa,skr.1004
Redagujezespł:
RedaktorNaczelny
mgrinż.KrystynaWiśniewska
Z-caRedaktoraNaczelnego
mgrDanutaKostrzewska-Matynia
Sekretarzredakcji
mgrinż.EwelinaKowałko
KierownicyDziałw:
prof.drhab.inż.LechCzarnecki
mgrinż.LechMisiewicz
drinż.PawełSulik
RadaProgramowa
mgrZbigniewBachman,mgrinż.AndrzejDobrucki
(przewodniczcy Rady), mgr Robert Dziwiski,
prof.drhab.inż.ZbigniewGiergiczny,drinż.Mariusz
Jackiewicz, mgr inż. Marek Kapro, inż. Jzef
Kostrzewski,mgrPiotrKurach,prof.drhab.inż.Adam
ZbigniewPawłowski,prof.drhab.inż.LeszekRa-
falski, mgr Wojciech Rzepka, mgr inż. Jerzy
Ślusarski,prof.ICiMBdrinż.GenowefaZapotoczna-
-Sytek,mgrJzefZubelewicz
Redakcjaniezwracamateriałw
niezamwionych,atakżezastrzegasobie
praworedagowaniaiskracaniatekstw
orazdokonywaniastreszczeń.
Redakcjanieodpowiadazatreśćreklam
iartykułwsponsorowanych.
Wszystkiezamieszczonemateriałysobjtepra-
wemautorskim,aichprzedrukwjakiejkolwiekfor-
mieijakimkolwiekjzykujestzabroniony.
Składiłamanie:FOTOSKŁAD
PracowniaPoligraficznawww.ksiega.com.pl
PrzygotowaniewtechnologiiCTP,
drukioprawaLOTOSPoligrafiaSp.zo.o.
www.drukarnia-lotos.pl
SIGMA-NOTSp.zo.o.
WydawnictwoCzasopism
iKsiżekTechnicznych
00-950Warszawa,ul.Ratuszowa11
skr.poczt.1004,tel.:(22)818-09-18
Prenumerata:e-mail:kolportaz@sigma-not.pl
PRAKTYKA BUDOWLANA
M. Dmochowski
Nośnoś przekry dachowych stadionw wg ETAG 010 . . . . . . . . . 46
K. Kamiska
Rozstrzygnicie konkursu Budowa Roku 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Midzy klasyk a nowoczesności, czyli nowa dachwka ceramicznaAlegra 9
marki Koramic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
STOLARKA BUDOWLANA
K. Kuczyski, P. Sulik
Znakowanie znakiem CE okien i drzwi zewntrznych . . . . . . 52
JanisolArte okienne profile renowacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 54
Stolarka drzwiowa Masonite . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
J. Poski
Wpływ zmiennych warunkw klimatycznych na właściwości
funkcjonalno-użytkowe okien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
ZRWNOWAŻONE BUDOWNICTWO
J. Tworek
Normalizacja europejska na rzecz zrwnoważonego wzrostu
gospodarki UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
J. Fangrat
Normalizacja krajowa na rzecz zrwnoważonego budownictwa . . . . . . . . 62
MURY
R. Jarmontowicz
Wpływ zbrojenia poprzecznego na nośnoś ściskanych konstrukcji
murowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
BUDOWNICTWO DROGOWE
P. oyciechowski, K. Harat
Beton wałowany jako nawierzchnia drg lokalnych . . . 67
INFORMATOR GŁWNEGO URZĘDU NADZORU BUDOWLANEGO
Departament Prawno-Organizacyjny GUNB informuje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 70
PRAWO W BUDOWNICTWIE
M. Dutkiewicz
Prawo właściwe i sd właściwy w zagranicznych kontraktach
budowlanych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
EUROKODY W PRAKTYCE
P. Sulik, P. rbel
Oddziaływania na konstrukcje w warunkach pożaru
wg PN-EN 1991-1-2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
RYNEK BUDOWLANY
M. Kowalska
Produkcja materiałw budowlanych w lipcu 2011 r. . . . . . . . . . . . . . . . . 76
J. Kobylarz
Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej i produkcja sprzedana
budownictwa w okresie siedmiu miesicy 2011 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Zmiana cen materiałw budowlanych w sierpniu 2011 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Ceny uproszczone dla KNRATułatwiaj kosztorysowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
K. iniewska
Pomaraczowy styropian w kropki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Dopłaty z NFOŚiGW do przydomowych oczyszczalni ściekw i podłcze
sieci kanalizacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
BEZPIECZEŃSTWO PRACY W BUDOWNICTWIE
B. Hoa, M. Kliber
Wypadkowoś w budownictwie polskim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
1
92011(nr469)
TEMAT DANA Elewacje
Tynki na elewacjach
r in. womir hzyski
ybr rodzaju tynku na ele-
Dotyczy to przede wszystkim ścian wy-
murowanych z materiaw o niskim
wspczynniku przewodzenia ciepa,
takich jak beton komrkowy czy
poryzowane pustaki ceramiczne. Ścia-
ny takie, z uwagi na odpowiedni gru-
boś i waściwości termoizolacyjne ele-
mentw murowych, charakteryzuj si
wspczynnikiem przenikania ciepa
U
< 0,3 W/m
2
K. Nie wymagaj za-
tem dodatkowego docieplenia. Do ich
wykoczenia stosuje si zazwyczaj
tynki tradycyjne, a czasem tynki ciepo-
chronne.
Tynki cementowo-wapienne i ce-
mentowe
s czsto określane mianem
tradycyjne. Jest to nieco bdne poj-
cie, bowiem tynki tradycyjne to w rze-
czywistości tynki przygotowane na
budowie z odpowiednich skadni-
kw (drobnego kruszywa, cementu,
ewentualnie wapna oraz wody). Na
elewacjach budynkw stosuje si naj-
czściej tynki cementowo-wapienne,
znacznie rzadziej tynki cementowe.
Zwizane jest to przede wszystkim
z atwiejsz obrbk tynkw zawieraj-
cych wapno hydratyzowane.
Tynki cementowo-wapienne produ-
kowane s jako zwyke oraz lekkie
zawierajce wypeniacze lekkie w po-
staci styropianu, perlitu lub spienione-
go szka. Tynki lekkie s atwiejsze do
obrbki ni tynki zwyke, a ponadto
charakteryzuj si stosunkowo niskim
wspczynnikiem przewodzenia ciepa
(
λ
= 0,3 0,45 W/mK). Niewtpliw
zalet tynkw cementowo-wapiennych
jest ich uniwersalnoś. Dotyczy to za-
rwno rodzaju elementw murowych,
na ktrych mog by stosowane, jak
i warunkw, w jakich mog pracowa.
Tynki cementowo-wapienne naka-
dane s zazwyczaj warstw grubo-
ści 10 30 mm i mog by stosowane
do wykaczania murw z cegie i pu-
stakw: ceramicznych; silikatowych;
ulowo-betonowych, a take z betonu
komrkowego, keramzytobetonu i in-
nych elementw murowych. Mog by
rwnie stosowane na starych tynkach
cementowo-wapiennych. Ściany z ele-
mentw o duej chonności wody (np.
z betonu komrkowego, silikatw) na-
ley przed naoeniem tynku intensyw-
nie zmoczy wod. W przypadku mu-
rw wykonanych z elementw o sto-
sunkowo gadkiej powierzchni i maej
nasikliwości (np. mury z elementw
ceramicznych) zaleca si wykonanie
obrzutki wstpnej, tzw. szprycu, ktry
powinien pokry 50 75 murowanej
powierzchni. Elewacyjne tynki cemen-
towo-wapienne narzucane s gwnie
maszynowo za pomoc oglnie do-
stpnych agregatw tynkarskich.
Znacznie rzadziej nanoszone s rcz-
nie, za pomoc kielni. Obrbka tynkw
maszynowych prowadzona jest w cyklu
dwudniowym: narzut po poudniu lub
wieczorem i nastpnego dnia obrbka.
W wyjtkowych warunkach (np. w le-
cie) tynk maszynowy moe by obra-
biany w cyklu jednodniowym (narzut
rano, po poudniu obrbka). Przy tyn-
kowaniu rcznym tynk nakadany jest
w kilku warstwach i za kadym razem
naley wygadzi narzucon warstw.
Pomimo szybkiego czasu obrbki danej
warstwy (1 2 h) caa operacja tynko-
wania rcznego moe trwa nawet kil-
ka dni.
Tynk po naoeniu ściga si at ty-
pu H, co pozwala na ustalenie pasz-
czyzny i pionu. Po wstpnym zwiza-
niu (po ok. 1 h w przypadku tynku rcz-
nego, po ok. 4 12 h w przypadku tyn-
kw maszynowych) tynk naley skosi
at trapezow. Powinien by na tyle
zwizany, eby pod drug at nie na-
stpowao jego wyrywanie, lecz nie-
znaczne osypywanie. Operacja ta ma
na celu zdrapanie stwardniaej po-
wierzchniowo warstwy tynku i jego wy-
rwnanie. Bezpośrednio po skoszeniu
tynku naley go spryska wod i przy-
stpi do dalszej obrbki, ktra zaley
od przeznaczenia tynku:
w przypadku powierzchni np. pod
okadziny ceramiczne, tynki dekoracyj-
ne i gadzie cementowe tynk naley
zatrze ostr gbk tynkarsk lub pa-
c styropianow;
w przypadku powierzchni niewy-
magajcej dalszej obrbki lub pod ma-
lowanie farbami tynk zaciera si naj-
pierw pac styropianow, pozwalaj-
c na uzyskanie rwnej paszczyzny
o fakturze zblionej do kornika, a na-
stpnie mikk gbk. Podobn jakoś
wacji naley do jednej
z waniejszych decyzji przy
budowie domu. Rodzaj tyn-
ku, jego struktura i waściwości, a tak-
e kolorystyka wpywa bd w znacz-
nym stopniu zarwno na trwaoś ele-
wacji, jak i wraenia estetyczne caego
budynku. Dobr rodzaju tynku zaley od
kilku czynnikw. Wana jest lokalizacja
budynku, jego otoczenie i warunki, w ja-
kich bdzie eksploatowany. W przypad-
ku budynkw z dociepleniem na wybr
tynku w pewnym stopniu wpywa rodzaj
materiau termoizolacyjnego. Nie bez
znaczenia s take moliwości konser-
wacji elewacji z danym rodzajem tynku.
Nie ma tynkw uniwersalnych, trwa-
ych w kadych warunkach, poniewa
kady tynk, ze wzgldu na rodzaj spoiwa,
wykazuje specyficzne waściwości. Ich
znajomoś pozwala jednak na pozna-
nie zalet i wad poszczeglnych tynkw,
awkonsekwencji na optymalny dobr
tynku na elewacji.
Trudno o jednoznaczny podzia tyn-
kw, jakie s stosowane do wykoczenia
elewacji. Na potrzeby artykuu przyjto
podzia wynikajcy z technologii wyko-
nania elewacji, tj. z dociepleniem lub bez.
W przypadku budynkw nieocieplonych
materiaem termoizolacyjnym na elewa-
cjach stosowane s najczściej:
tynki
tradycyjne
cementowo-wapienne i ce-
mentowe oraz
tynki ciepochronne
.
Na elewacjach docieplonych stosu-
je si natomiast:
tynki dekoracyjne
mineralne, akrylowe, silikatowe, sili-
konowe i ich kombinacje, np. silikato-
wo-silikonowe, akrylowo-silikonowe
oraz
tynki mozaikowe
.
Specyficznym rodzajem tynkw, ja-
kie mog by stosowane na elewa-
cjach, s
tynki renowacyjne
, apliko-
wane na zawilgocone i zasolone mury.
Tynki renowacyjne, z uwagi na zoo-
noś tematu renowacji, nie bd przed-
miotem artykuu.
Tynki tradycyjne
Szacuje si, e ok. 15 budynkw
w kraju wznoszonych jest bez docie-
plenia materiaami termoizolacyjnymi.
* Alpol Gips Sp. z o.o.
2
9 2011 (nr 469)
Elewacje TEMAT DANA
powierzchni mona uzyska, stosujc
pac z filcem;
w przypadku powierzchni idealnie
gadkich i pod malowanie farbami tynk
po zatarciu pac styropianow wyka-
cza si na gadko pac ze stali nier-
dzewnej, ewentualnie narzdziem
zwanym pirem, kos lub grzebie-
niem. Otrzymanie takiej gadkiej faktu-
ry wymaga od tynkarza znacznie
wikszego nakadu pracy, dokadności
i duych umiejtności. Alternatywnie
do kocowej obrbki na gadko mo-
na stosowa zacieraczki mechanicz-
ne, z jednym lub dwoma tarczami
z mikkimi gbkami. Rozwizanie to
zyskuje coraz wiksz popularnoś,
gdy pozwala na szybsze i dokadniej-
sze wykoczenie tynku przy mniej-
szym nakadzie pracy ni w przypadku
obrbki rcznej.
Nie zaleca si ich stosowa rw-
nie pod okadziny ceramiczne.
Tynki ciepochronne wymagaj wy-
konania tynku podkadowego lub
szprycu. Zalecany jest narzut rczny,
co znacznie ogranicza moliwości apli-
kacji na wikszej powierzchni. W przy-
padku narzutu maszynowego (poda-
wanie pomp) naley dobra odpo-
wiedni agregat do tynku. Tynki ciepo-
chronne nakada si warstw grubości
co najmniej 3 cm (przy grubości
do 3 cm tynk nakada si jednowar-
stwowo, a powyej 3 cm wielowar-
stwowo, przy czym pierwsza warstwa
powinna odpowiednio stwardnie
przed naoeniem kolejnej. Tynk narzu-
ca si kielni i wyrwnuje wilgotn a-
t drewnian. Nie wymaga wygadza-
nia i zacierania.
Tynk ciepochronny nie stanowi
ostatecznej warstwy musi by wy-
koczony specjalnym tynkiem szla-
chetnym, tynkiem wapiennym lub jed-
nym z tynkw dekoracyjnych.
Do za-
let tynku ciepochronnego naley
dua paroprzepuszczalno oraz
kompatybilno z materiaami mu-
rowymi o niskim wspczynniku
przenikania ciepa
, takimi jak beton
komrkowy, keramzytobeton czy pu-
staki ceramiczne.
ot. 1. ysy skurczowe n elewcji wyko-
czonej tynkiem cementowo-wpiennym
b wytrzymaoś mechaniczn tynku
i brak przyczepności do podoa. Nale-
y nadmieni, e pajczynowate rysy
skurczowe o szerokości do 0,2 mm, wi-
doczne dopiero po spryskaniu tynku
wod, s niegrone w skutkach. Tynk
pomimo spka skurczowych nie od-
spaja si od podoa, zachowujc wa-
ściw przyczepnoś, a rysy bd nie-
widoczne po wykoczeniu otynkowa-
nej powierzchni gadzi i farb. Wad
powierzchni tynku stanowi natomiast
wiksze rysy, widoczne goym okiem.
Tynk z takimi rysami miejscowo odspa-
ja si od podoa i musi by w tych
miejscach skuty;
brak odpornoci na zabrudzenia
i bardzo trudne czyszczenie
. Z tego
powodu tynki cementowo-wapienne
warto pomalowa odpowiedni farb
elewacyjn. Omawiane tynki, pomimo
odporności na dziaanie wody i mrozu,
nie s hydrofobowe. Podczas deszczu
atwo nasikaj wod, a przy wysycha-
niu tworz si nieestetyczne plamy,
ktre z czasem znikaj.
Tynki cementowo-wapienne wy-
kazuj wiele zalet, do ktrych nale-
y przede wszystkim dua trwa-
o, w wyniku hydratacji spoiwa
cementowego i powierzchniowej
karbonatyzacji tynku z utworze-
niem bardzo trwaego wglanu
wapnia.
Trwaoś tynkw cemento-
wo-wapiennych wzrasta z czasem,
z uwagi na dugi proces hydratacji ce-
mentu i postpujcy stale (w gb tyn-
ku) proces karbonatyzacji.
S ponad-
to znane z duej odpornoci na ko-
rozj mikrobiologiczn
, co jest zwi-
zane z ich wysokim pH oraz z obec-
ności wodorotlenku wapnia.
Tynki dekoracyjne
Dekoracyjne tynki cienkowarstwo-
we nanoszone s warstw grubości
2 3 mm. S stosowane jako warstwa
wykoczeniowa chronica ścian
przed zewntrznymi czynnikami at-
mosferycznymi i nadajca elewacji
oczekiwany wygld, struktur i kolor.
Ze wzgldu na niewielk gruboś nie
zapewniaj wystarczajcej ochrony,
szczeglnie przed uszkodzeniami me-
chanicznymi i zawilgoceniem, dlatego
tynkw tych na elewacjach nie stosuje
si jako samodzielnej warstwy.
w-
nym obszarem ich zastosowania s
warstwy wykoczeniowe w zoo-
nych systemach zewntrznej izolacji
cieplnej ETCS zwanych dawniej
technologi BSO
(bezspoinowy sys-
tem ocieple).
Stosowane s take
jako warstwa wykoczeniowa pod-
kadowych tynkw cementowo-wa-
piennych
, np. przy tynkowaniu jedno-
warstwowych ścian zewntrznych
z betonu komrkowego lub ceramiki
poryzowanej.
Tynki cementowo-wapienne s paro-
przepuszczalne, odporne na promie-
niowanie UV oraz na dziaanie wilgoci
i mrozu. W zaleności od koloru ce-
mentu mog by dostpne jako szare
lub biae.
wne wady to:
skurcz
, ktry w niesprzyjajcych
warunkach prowadzenia prac lub wy-
sychania tynku moe prowadzi do po-
wstania rys skurczowych na elewa-
cjach i dlatego prace tynkarskie naley
prowadzi przy bezwietrznej pogodzie
i przy maym nasonecznieniu. Nad-
mierne przesuszenie tynku spowodo-
wane wiatrem czy te intensywnym
socem powoduje, e tynk oddaje
na zewntrz wod potrzebn do hydra-
tacji zawartego w nim spoiwa. W re-
zultacie ulega przesuszeniu, lecz nie
zwizaniu, co powoduje tworzenie si
rys skurczowych (fotografia 1) oraz sa-
Tynki ciepochronne
Do tynkw ciepochronnych zalicza-
my tynki o wspczynniku przewodze-
nia ciepa
λ
0,2 W/mK. Takie waści-
wości uzyskuje si przez odpowiednio
duy dodatek do zaprawy wypenia-
czy lekkich, takich jak granulki styro-
pianu, perlit, szko spienione, keram-
zyt, wermikulit itp. Nie s to produkty
popularne w naszym kraju z uwagi
na brak efektywności technologicznej
takiego rozwizania oraz z powodu
pewnych ogranicze ich stosowania.
Tynki ciepochronne maj sab wy-
trzymao mechaniczn i z tego po-
wodu nie mog by stosowane
na cokoy i w miejscach naraonych
na dziaanie wody odpryskowej.
3
9 2011 (nr 469)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mement.xlx.pl