malzenstwa rozwody, Demografia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Małżeństwa i rozwody
Materiały dydaktyczne
Zakład Demografii i Gerontologii
Społecznej UŁ
Małżeństwa

podstawowe pojęcia
Zawarcie małżeństwa
– akt zawarcia związku między dwiema oso-
bami płci odmiennej, pociągającego za sobą pewne prawa i obowiąz-
ki współmałżonków, ustalone w przepisach prawnych oraz zwycza-
jowych. Związki małżeńskie są rejestrowane w urzędach stanu
cywilnego (USC).
Rozwód
(związku cywilnego) – rozwiązanie związku przez odpo-
wiedni sąd w formie przewidzianej w prawie.
Małżeńskość
– proces tworzenia się i rozpadu związków
małżeńskich. Małżeńskość analizuje się pod kątem natężenia
powstawania oraz rozpadu małżeństw, a także z punktu widzenia
wzorców małżeństw i rozwodów np. według wieku i płci.
Miernikmi natężenia
zawierania małżeństw i natężenia rozwodów są
współczynniki małżeństw i rozwodów (ogólne i cząstkowe).
Materiały dydaktyczne Zakładu Demografii i Gerontologii Społecznej UŁ
Małżeństwa

podstawowe pojęcia
Małżeństwa świeckie
(cywilne) i
wyznaniowe
(tj. zawierane wg
świeckich lub wyznaniowych obrządków).
Małżeństwa endogamiczne
(tj. pomiędzy osobami z tych samych
grup społecznych, etnicznych itp.) i
egzogamiczne
(z różnych grup
społecznych, etnicznych itp.).
Związkami wyznaniowymi o powszechnym charakterze w Polsce są
małżeństwa zawierane w kościele rzymskokatolickim (
lecz również
jeszcze w 9 innych kościołach i w jednym związku wyznaniowym).
W praktyce życia codziennego powstają także związki nieformalne,
noszące znamiona małżeństwa, ale nie rejestrowane w USC. Noszą
one miano
związków kohabitacyjnych
(konkubinackich). Wyróżnia
się też związki typu LAT (
living apart together
-długotrwały związek
emocjonalny, ale oddzielne zamieszkanie).
Materiały dydaktyczne Zakładu Demografii i Gerontologii Społecznej UŁ
Małżeństwa i rozwody

mierniki
Ogólny współczynnik zawierania małżeństw
oraz
ogólny
współczynnik rozwodów -
mają ograniczoną wartość poznawczą,
ponieważ o ich poziomie decyduje m.in. struktura ludności wg
wieku (np. udział dzieci w ludności ogółem) i stanu cywilnego:
M
(
t
)
R
(
t
)
W
(
t
)
=

C
,
W
(
t
)
=

C
m
r
L
(
t
)
L
(
t
)
gdzie:
W
m
(
t
)
, W
r
(
t
)
–współczynniki, odpowiednio, małżeństw i rozwodów,
M
(
t
)
-
ogólna liczba małżeństw zawartych w roku
t,
R
(
t
)
-
ogólna liczba rozwodów w roku
t,
-
liczba ludności w połowie roku
t
lub średnia liczba ludności
L
(
t
)
w badanym roku,
C
-
stała (100 lub 1000, w przypadku rozwodów na ogół 10000).
Materiały dydaktyczne Zakładu Demografii i Gerontologii Społecznej UŁ
Małżeństwa i rozwody

mierniki
Współczynnik zawierania małżeństw
oraz
współczynnik
rozwodów
bywają również obliczane w stosunku do liczby
ludności uprawnionej do zawierania związków małżeńskich lub
liczby ludności dorosłej, np:
M
(
t
)
R
(
t
)
W
(
t
)
=

C
,
W
(
t
)
=

C
m
r
L
(
t
)
L
(
t
)
20
+
20
+
gdzie - średnia liczba ludności w wieku 20 lat i więcej w połowie
roku
t
lub średnia liczba osób w wieku 20 lat i więcej w badanym roku.
L
(
t
)
20
+
Uwaga:
Porównywanie natężenia zawierania małżeństw w przekroju międzynarodo-
wym na podstawie tego rodzaju współczynników jest utrudnione ze względu na różne
traktowanie związków małżeńskich zawieranych wg świeckich i wyznaniowych
obrządków oraz ze względu na różne przepisy prawne.
Materiały dydaktyczne Zakładu Demografii i Gerontologii Społecznej UŁ
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mement.xlx.pl