Malowanie drewna i metalu

Malowanie drewna i metalu, Budownictwo, Artykuly

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Raport 9
Farby i lakiery. Malowanie drewna i metalu
Malowanie metalu
W
ymagaj¹ce malowania ele-
✑
. Na
zewn¹trz budynku najczêœciej ma-
lujemy ogrodzenia (siatka), bramy
i furtki, balustrady balkonów i ta-
rasów, elementy ma³ej architektu-
ry ogrodowej (³awki, sto³y), ryn-
ny, parapety, metalowe pokrycia
dachowe.
✒
Wybór farby
Do malowania elementów me-
talowych stosuje siê najczêœciej
farby rozpuszczalnikowe
(olejne
i olejno–¿ywiczne, poliuretanowe,
epoksydowe, chlorokauczukowe),
a z farb wodorozcieñczalnych –
farby emulsyjne
(akrylowe). Do
uzyskiwania efektów dekoracyj-
nych na powierzchni metalu mo¿-
na stosowaæ nawierzchniowe
la-
kiery nitrocelulozowe
.
Farby dostêpne na rynku prze-
znaczone s¹ do malowania: stali,
¿eliwa, powierzchni ocynkowa-
nych, aluminium i metali koloro-
wych. Informacjê o tym, czy farba
nadaje siê na okreœlone pod³o¿e,
mo¿na znaleŸæ na opakowaniu.
Ze wzglêdu na sposób zastoso-
wania farby mo¿na podzieliæ na:
podk³adowe
(przeciwrdzewne),
nawierzchniowe
oraz
uniwersal-
ne
– ³¹cz¹ce obie te funkcje. Spe-
cjalistyczne, mog¹ byæ wykorzy-
stane do malowania powierzchni
pokrytych rdz¹, zawieraj¹ bowiem
sk³adniki (np. fosfat cynku) ha-
muj¹ce rozwój korozji. Farby
przeznaczone do malowania me-
talowych pokryæ dachowych maj¹
czêsto w swoim sk³adzie œrodki
antypoœlizgowe, u³atwiaj¹ce poru-
szanie siê po dachu.
Pod³o¿a metalowe maj¹ du¿¹
rozszerzalnoœæ termiczn¹ i s¹ po-
datne na korozjê. Dlatego farby do
malowania powierzchni metalo-
wych (szczególnie nara¿onych na
dzia³anie wysokiej temperatury)
powinny byæ elastyczne (rozsze-
rzaæ siê oraz kurczyæ bez pêkania i
odpryskiwania) a tak¿e chroniæ
pod³o¿e przed rdz¹. Do malowania
grzejników (stalowych i ¿eliw-
Malowanie
drewna i metalu
Fot: TBD SA, Beckers
W pierwszej czêœci raportu przedstawiliœmy przegl¹d farb, lakierów i in-
nych materia³ów przydatnych przy malowaniu oraz omówiliœmy zasady ma-
lowania œcian i sufitów. W drugiej czêœci zajmiemy siê malowaniem ele-
mentów z drewna i metalu wewn¹trz i na zewn¹trz budynku.
Opracowanie: Iwona Król
Grzejniki w ³a-
zience pomalowa-
ne emali¹ ftalow¹
(Polifarb –
Wroc³aw)
nych) oraz rur grzewczych stosuje
siê specjalne farby i lakiery ela-
styczne, odporne na temperaturê
do 180°C i ¿ó³kniêcie. Farby stoso-
wane na zewn¹trz zawieraj¹ dodat-
ki uodporniaj¹ce pow³okê na
wp³yw czynników atmosferycz-
nych i agresywnych zwi¹zków che-
micznych (np. kwaœne deszcze).
Uwaga. Spo¿ycie farb roz-
puszczalnikowych i wdychanie
ich oparów (szczególnie podczas
malowania natryskowego) jest
niebezpieczne dla zdrowia. Przed
wp³ywem materia³ów tego typu
nale¿y chroniæ szczególnie dzieci.
Podczas malowania zalecane jest
stosowanie odpowiedniego ubra-
nia ochronnego oraz rêkawic.
Wskazane jest za³o¿enie masecz-
ki na nos i usta (szczególnie przy
niezbyt sprawnej wentylacji).
W przypadku zabrudzenia skóry,
miejsca te nale¿y umyæ wod¹
z myd³em lub specjaln¹ past¹.
Utwardzacz farb poliuretano-
wych dwusk³adnikowych w bez-
poœrednim kontakcie ze skór¹
mo¿e powodowaæ jej uczulenie.
Litr farby nak³adanej jedno-
krotnie wystarcza na pomalowa-
nie powierzchni od 5 do 12 m
2
.
Pow³oka schnie od trzydziestu mi-
nut do dwunastu godzin. Powtór-
ne malowanie jest mo¿liwe po
6–16 godzinach.
Farby do metalu dostêpne s¹
w podstawowych kolorach: bia-
³ym, czarnym, szarym (czasami
srebrnym). Mo¿emy tak¿e wybraæ
stopieñ po³ysku farby: mat, pó³-
mat, pó³po³ysk lub wysoki po³ysk.
Do malowania u¿ywa siê te¿ lakie-
rów i emalii ogólnego stosowania,
30
Dom
5
2003
menty metalowe wewn¹trz
budynku to: rury i grzejniki
, lo-
dówki, wanny, umywalki, balu-
strady schodów, drobne przed-
mioty domowego u¿ytku
Malowanie
✑
budujemy
wybór kolorów jest wówczas
znacznie wiêkszy. Grzejniki i rury
w pokojach maluje siê najczêœciej
na bia³o, ale mo¿liwe s¹ tak¿e inne
rozwi¹zania kolorystyczne
odpowiedni¹ farb¹ podk³adow¹
(antykorozyjn¹) lub rozcieñczon¹
farb¹ nawierzchniow¹ (chyba ¿e
stosuje siê specjaln¹ farbê na-
wierzchniow¹ przeznaczon¹ do
bezpoœredniego malowania suro-
wego metalu). Metale nie¿elazne
malujemy stosuj¹c farby do stali
lub specjalne farby do powierzch-
ni nie¿elaznych (ocynkowanych,
aluminiowych itp.).
Malowanie i lakierowanie pod³óg
drewnianych
✑
.
niane, z fabrycznie utwardzon¹ i polakierowan¹
powierzchni¹. Po ich u³o¿eniu nie s¹ konieczne ¿ad-
ne, dodatkowe zabiegi. Inne typy pod³óg wymagaj¹
odpowiedniego wykoñczenia. Tradycyjnym sposo-
bem zabezpieczenia powierzchni drewnianych jest
woskowanie, nowoczesnym i stosowanym obecnie
powszechnie – lakierowanie. Twarda pow³oka
ochronna zapewnia wysok¹ trwa³oœæ pod³óg i u³atwia
utrzymanie ich w czystoœci.
Malowanie
Pow³okê najwygodniej jest na-
nosiæ przy temperaturze otoczenia
15–20°C (jednak nie ni¿szej ni¿
10°C). Farby gotowe do u¿ytku
trzeba ka¿dorazowo dok³adnie
wymieszaæ. W przypadku farb
dwusk³adnikowych, w odpowied-
nich proporcjach nale¿y wymie-
szaæ barwnik i utwardzacz.
Do malowania mniejszych ele-
mentów metalowych (rury, grzejni-
ki) u¿ywamy pêdzla p³askiego lub
okr¹g³ego, wiêksze powierzchnie
malujemy wa³kiem lub natryskiem.
Najczêœciej stosuje siê 1–2 warstwy
s¹
mniej twarde i charakteryzuj¹ siê ni¿sz¹ trwa³oœci¹.
Lakiery powierzchniowe wystêpuj¹ w wersji mato-
wej, pó³matowej oraz z po³yskiem. Lakier mo¿na
równie¿ zabarwiæ na dowolny kolor, stosuj¹c niewiel-
k¹ iloœæ (3–5%) odpowiedniego pigmentu – najlepiej
tego samego producenta. Umo¿liwia to uzyskanie in-
teresuj¹cych efektów kolorystycznych.
Je¿eli lakierujemy star¹ posadzkê, wa¿ny jest ro-
dzaj uprzednio po³o¿onego lakieru. Na lakier wodny
mo¿emy po³o¿yæ tylko lakier wodny. Natomiast pod-
³ogê powleczon¹ lakierem rozpuszczalnikowym mo-
¿emy pokryæ zarówno lakierem rozpuszczalniko-
wym, jak i wodnym.
Istotne jest przeznaczenie pomieszczenia. Sypial-
nie i pokoje dziecinne wymagaj¹ mniejszej twardoœci
posadzki; w tym przypadku mo¿emy zdecydowaæ siê
na zdrowszy lakier wodny. W salonie lub przedpoko-
ju pod³oga jest nara¿ona na ci¹g³e œcieranie, dlatego
lepsza tu bêdzie twarda pow³oka ochronna, np. lakier
rozpuszczalnikowy poliuretanowy lub lakier wodny
poliuretanowo–akrylowy.
Lampa metalowa pomalowana farb¹
alkidow¹ (
TBD SA, Beckers)
Przygotowanie pod³o¿a
Przed przyst¹pieniem do malo-
wania pod³ogi i inne powierzchnie
nara¿one na przypadkowe zachla-
panie farb¹ przykrywamy foli¹
malarsk¹, kartonem lub gazetami.
Powierzchnie przeznaczone do
malowania nale¿y dok³adnie od-
kurzyæ, oczyœciæ z brudu (szczot-
k¹ drucian¹, papierem œciernym,
przez piaskowanie) i rdzy, odt³u-
œciæ (benzyn¹ lakiernicz¹ lub wo-
d¹ z dodatkiem roztworu amonia-
ku). Usuwamy tak¿e ³uszcz¹ce siê
i s³abo przylegaj¹ce do pod³o¿a
pow³oki starej farby. Je¿eli pod³o-
¿e by³o uprzednio malowane kilka
razy, najlepiej jest ca³kowicie usu-
n¹æ star¹ farbê. Je¿eli rdza nie da-
je siê ca³kowicie usun¹æ, stosuje-
my jedn¹ z dostêpnych na rynku
farb zawieraj¹cych œrodki neutra-
lizuj¹ce jej dzia³anie. Powierzch-
nie metali nie¿elaznych s¹ najczê-
œciej bardzo g³adkie i trudno jest
na nich uzyskaæ dobr¹ przyczep-
noϾ farby, dlatego przed pomalo-
waniem trzeba je zmatowiæ (np.
przez szlifowanie drobnoziarni-
stym papierem Å“ciernym). Na-
stêpnie gruntujemy powierzchniê
Pod³ogê w sypialni lub pokoju dzie-
cinnym mo¿emy polakierowaæ lakierem
wodnym (Bona)
Szlifowanie
Lakierowanie lub woskowanie wymaga uprzednie-
go przygotowania powierzchni pod³ogi. Wszelkie nie-
równoœci oraz stare pow³oki usuwa siê w procesie
szlifowania – najczêœciej szlifierk¹ mechaniczn¹
(mo¿na j¹ wypo¿yczyæ). Jej u¿ycie wymaga pewnej
wprawy, dlatego przy braku doœwiadczenia bezpiecz-
niej powierzyæ tê pracê fachowcowi.
Szlifowanie nie jest tym samym co cyklinowanie.
Cyklinowanie jest rodzajem heblowania; wykonuje
siê je tylko w przypadku bardzo nierównego par-
kietu. W trakcie szlifowania zdziera siê o wiele
cieñsz¹ warstwê drewna.
Do szlifowania pod³ogi w naro¿ach mo¿na u¿yæ
szlifierki krawêdziowej lub szlifierki rêcznej. Kieru-
farby (emalii). Przy malowaniu far-
b¹ rozpuszczalnikow¹, przed po³o-
¿eniem kolejnej warstwy farby, po-
krywan¹ powierzchniê szlifujemy
papierem œciernym (nr 300–600).
Po zakoñczeniu malowania na-
le¿y niezw³ocznie umyæ stosowane
przy tym narzêdzia. Jest to szcze-
gólnie istotne, jeœli u¿ywany by³
pistolet natryskowy. Do usuniêcia
resztek farby stosujemy odpo-
wiedni rozpuszczalnik.
2003
5
Dom
budujemy
31
N
a rynku dostêpne s¹ nowoczesne pod³ogi drew-
Wybór lakieru
Przy wyborze lakieru musimy wzi¹æ pod uwagê
szereg czynników decyduj¹cych o trwa³oœci pow³oki.
Nale¿¹ do nich: dostateczna twardoœæ, odpornoœæ na
œcieranie, dzia³anie promieniowania ultrafioletowego
(promienie s³oneczne) i wody. Jednoczesne spe³nie-
nie wszystkich tych warunków jest czêsto trudne.
Lakiery bardzo twarde i odporne na Å“cieranie (np.
stosowane dawniej lakiery chemoutwardzalne) s¹
szkodliwe dla zdrowia. Z kolei lakiery wodne
✒
Raport 9
Malowanie drewna i metalu
nek szlifowania zale¿y od rodzaju pod³ogi i sposobu
jej u³o¿enia oraz od tego, czy jest to szlifowanie po-
Å“rednie czy ostateczne.
Do szlifowania u¿ywa siê papieru œciernego o ró¿-
nej ziarnistoœci. Obróbka wstêpna (zgrubna) wyma-
ga papieru gruboziarnistego (24–40), poœrednia –
œrednioziarnistego (50–80), ostateczna, wykañczaj¹-
ca – drobnoziarnistego (100–150).
Do szlifowania mo¿emy przyst¹piæ po ca³kowitym
przyklejeniu pod³ogi, wtedy gdy mocuj¹cy j¹ klej
osi¹gnie odpowiedni¹ wytrzyma³oœæ. Pod³ogê trzeba
starannie odkurzyæ, poniewa¿ drobne ziarenka, na
przyk³ad piasku, mog¹ wbiæ siê w papier œcierny szli-
fierki i spowodowaæ powstanie rys na drewnie. Szpa-
chlówkê do wype³nienia wiêkszych ubytków nak³ada
siê po szlifowaniu zgrubnym a przed poœrednim.
Lakierowanie
W pomieszczeniu, w którym
prowadzone bêd¹ prace, trzeba za-
pewniæ dobr¹ wentylacjê. Upew-
nijmy siê, ¿e w powietrzu nie uno-
si siê kurz i py³, gdy¿ mo¿e to po-
wodowaæ matowienie pow³oki.
Opakowanie z lakierem otwiera-
my bezpoœrednio przed malowa-
niem i zawartoœæ dok³adnie mie-
szamy mieszade³kiem drewnia-
nym lub mechanicznym (pod³¹-
czonym do wiertarki). Jest to
szczególnie istotne w przypadku
lakierów pó³matowych. Z³e wy-
mieszanie mo¿e spowodowaæ wy-
st¹pienie wad pow³oki lakierni-
czej: ró¿nice w kolorze, nierówno-
mierny po³ysk, s³ab¹ przyczepnoœæ
do pod³o¿a itp. Czasami (np. przy
lakierowaniu natryskiem) po-
trzebne jest rozcieñczenie lakieru.
Nale¿y zawsze stosowaæ rozcieñ-
czalniki zalecane przez producen-
ta. Je¿eli w lakierze znajduj¹ siê
zanieczyszczenia, trzeba je odse-
parowaæ. Filtrowanie stosuje siê
te¿ przed nak³adaniem lakieru
metod¹ natrysku. W warunkach
domowych do oddzielenia zanie-
prowadzenia prac malarskich.
Czynniki te wp³ywaj¹ na szybkoœæ
wysychania. Optymalna tempera-
tura wynosi od +10°C do +25°C,
jednak nie mo¿e byæ ni¿sza od
+5°C. Wilgotnoœæ wzglêdna po-
wietrza nie powinna przekraczaæ
80%. Przy wiêkszej warstwa lakie-
ru d³ugo schnie; dodatkowo na la-
kierowanej powierzchni mo¿e
utworzyæ siê warstwa zaabsorbo-
wanej wody. Zbyt wysoka wilgot-
noœæ jest szczególnie niekorzystna
dla lakierów rozpuszczalnikowych.
Pow³oki nanosimy wa³kiem,
szczotk¹ malarsk¹ lub pêdzlem.
Niektóre rodzaje lakierów mo¿na
nak³adaæ stosuj¹c natrysk pneu-
matyczny. Najbardziej rozpo-
wszechnionym sposobem nak³a-
dania lakierów jest malowanie
pêdzlem. Wad¹ tej metody jest
s³aba wydajnoœæ oraz powstawanie
œladów po pêdzlu (widocznych
szczególnie na powierzchni lakieru
wodorozcieñczalnego). Do wyro-
bów rozpuszczalnikowych najbar-
dziej nadaj¹ siê pêdzle z w³osia na-
turalnego (œwiñskiego), do wyro-
bów wodorozcieñczalnych – pêdz-
le z w³ókien syntetycznych, najle-
piej o miêkkim w³osiu i rozszcze-
pionych na czworo koñcówkach.
Wa³ki malarskie, choæ mniej po-
pularne od pêdzli, s¹ bardziej wy-
dajne, maluje siê nimi ³atwiej
i szybciej. Do malowania lakiera-
mi nadaj¹ siê wa³ki mohairowe,
welurowe lub g¹bkowe. Poniewa¿
wszystkie nowe wa³ki gubi¹ w³ók-
na, przed pierwszym u¿yciem
trzeba je dok³adnie umyæ.
Lakier rozprowadza siê równy-
mi warstwami o gruboœci zale¿nej
od zalecanego (podanego przez
producenta) zu¿ycia. Zachowanie
odpowiedniej gruboœci warstwy
jest szczególnie wa¿ne w przypad-
ku lakierów wodnych, które wsi¹-
kaj¹ szybko w pod³o¿e. Przy zbyt
cienkiej warstwie skraca siê czas
schniêcia powierzchniowego, co
mo¿e byæ przyczyn¹ pêkania po-
w³oki. Najlepiej jest podczas la-
kierowania przez ca³y czas kontro-
lowaæ przybli¿one zu¿ycie lakieru.
Mo¿na to robiæ „na oko“, rozlewa-
j¹c lakier jednorazowo na doœæ du-
¿ej powierzchni lub obliczaj¹c do-
k³adnie wielkoœæ powierzchni
i odmierzaj¹c potrzebn¹ iloœæ la-
Stary sto³ek
pomalowany farb¹
akrylow¹ wygl¹da
jak nowy (
TBD SA,
Beckers
)
Meble w mie-
szkaniu mo¿emy
pomalowaæ na ró¿-
ne kolory (
TBD SA,
Beckers
)
Przygotowanie pod³o¿a do lakie-
rowania
Pod³oga powinna byæ sucha oraz
wolna od wszelkiego rodzaju zanie-
czyszczeñ, takich jak py³, t³uszcz,
wosk.
Je¿eli by³a uprzednio wo-
skowana lub pastowana, przed la-
kierowaniem nale¿y j¹ zeszlifowaæ
do surowego drewna
i usun¹æ ze
szpar resztki, które uniemo¿liaj¹
uzyskanie w³aœciwej przyczepnoœci
lakieru. Star¹ warstwê lakieru
trzeba zmatowiæ drobnoziarnistym
papierem œciernym (150–300).
Pozwoli to na zapewnienie odpo-
wiedniej przyczepnoœci nowej po-
w³oki.
Przed po³o¿eniem lakieru
stosuje siê czêsto gruntowanie
pod³o¿a. Proces ten ma zapobiec
ciemnieniu drewna wskutek reak-
cji z lakierem
(na zmiany barwy
szczególnie podatne jest drewno dêbowe i bukowe).
Jako podk³ad pod lakier rozpuszczalnikowy produ-
cenci zalecaj¹ zwykle lakier nitrocelulozowy (np. Ka-
pon) lub nawierzchniowy rozcieñczony benzyn¹.
Równie¿ przed po³o¿eniem lakieru wodnego zalecane
jest zastosowanie tworz¹cego szczeln¹ warstwê lakie-
ru podk³adowego. Sk³ad chemiczny podk³adów jest
tak dobrany, ¿e nie wchodz¹ one w reakcjê chemicz-
n¹ z substancjami znajduj¹cymi siê w drewnie.
czyszczeñ najwygodniej jest wyko-
rzystaæ poñczochê lub gazê. Je¿eli
stosujemy lakier dwusk³adnikowy,
oba sk³adniki nale¿y zmieszaæ
w podanych przez producenta
proporcjach.
Na jakoœæ gotowych pow³ok
istotny wp³yw maj¹ temperatura
i wilgotnoϾ powietrza podczas
32
Dom
5
2003
✔
✕
budujemy
ABC
... czyli najważniejsze rady
Farby i lakiery
kieru. Drewno malujemy zawsze
wzd³u¿ us³ojenia. Nale¿y zwracaæ
uwagê, ¿eby py³ i kurz z powietrza
nie osiada³y na wilgotnej warstwie
lakieru.
Liczba warstw zale¿y od rodza-
ju lakieru oraz przewidywanej in-
tensywnoœci u¿ytkowania pod³ogi.
Najczêœciej wystarczaj¹ trzy war-
stwy. SzybkoϾ wysychania kolej-
nych pow³ok zale¿y od temperatu-
ry i wilgotnoœci powietrza w po-
mieszczeniu – zale¿nie od rodzaju
lakieru wynosi od kilku do kilku-
Malowanie stolarki
okiennej
Pow³oki
farb ftalowych
(alkidowych) miêkn¹ w wodzie. Nie s¹ te¿
odporne na chemikalia i rozpuszczalniki. Z uwagi na to, ¿e ulegaj¹
zmydlaniu, nie powinny byæ stosowane wprost do malowania
powierzchni alkalicznych (np. œwie¿e tynki), cynku i stali
ocynkowanej, jak równie¿ powierzchni pokrytych farbami krzemia-
nowo-cynkowymi. Pow³oki z farb ftalowych s¹ odporne na czynniki
atmosferyczne, chocia¿ po pewnym czasie trac¹ po³ysk.
Farby chlorokauczukowe
s¹ odporne na wodê, kwasy i alkalia; nie
ulegaj¹ zmydleniu. Nie s¹ odporne na rozpuszczalniki oraz roœlinne
i zwierzêce oleje i t³uszcze. Farby te mo¿na stosowaæ nawet w naj-
bardziej zanieczyszczonym œrodowisku. Stosowane na zewn¹trz
ulegaj¹ kredowaniu.Farby chlorokauczukowe szybko trac¹ po³ysk
i maj¹ tendencjê do ¿ó³kniêcia.
Farby epoksydowe
maj¹ dobr¹ przyczepnoœæ do stali i charak-
teryzuj¹ siê korzystnymi w³asnoœciami mechanicznymi. Wp³yw
warunków atmosferycznych powoduje utratê po³ysku i kredowanie
pow³oki. Wymagaj¹ przygotowania powierzchni poprzez obróbkê
strumieniowo-œciern¹. Farby te maj¹ w³asnoœci antykorozyjne.
Farby krzemianowo-cynkowe
zaraz po po³o¿eniu daj¹ pow³okê
porowat¹, która z czasem siê uszczelnia. W celu zapewnienia do-
brej przyczepnoœci, pod³o¿e powinno byæ poddane obróbce stru-
mieniowo-œciernej. Nale¿y te¿ zmyæ z powierzchni sole cynku. Przy
powtórnym malowaniu nowa pow³oka powinna byæ wykonana z far-
by nie zmydlaj¹cej siê (np. epoksydowa, chlorokauczukowa). Farby
krzemianowo-cynkowe maj¹ w³aœciwoœci antykorozyjne.
Farby olejno-¿ywiczne
nie nadaj¹ siê do stosowania na pod³o¿a al-
kaliczne. S¹ wodoodporne (odpornoœæ na wodê i wp³yw warunków
atmosferycznych jest wiêksza ni¿ farb alkidowych). Maj¹ jednak ten-
dencjê do ¿ó³kniêcia i kredowania.
Farby winylowe
s¹ odporne na œrodowisko kwaœne i alkaliczne, ole-
je mineralne i rozpuszczalniki alifatyczne. Produkowane s¹ jako far-
by HB czyli tiksotropowe - mo¿na je nak³adaæ grub¹ warstw¹ w jed-
nym natrysku.
Podczas malowania mo¿e byæ konieczne stosowanie
rozcieñczalni-
ka
. Nie rozpuszcza on farby, a jedynie zmniejsza jej lepkoϾ. le
dobrany mo¿e byæ przyczyn¹ warzenia siê farby, z³ej przyczepnoœci
do pod³o¿a, matowania powierzchni, powstawania na niej pêcherzy
i zmarszczek.
2
Przygotowanie pod³o¿a
wymagaj¹ okresowego malo-
wania. Najlepiej zrobiæ to na wio-
snê. Przy okazji malowania okien
mo¿emy siê zastanowiæ nad zmia-
n¹ ich koloru.
Wybór farby
Spoœród farb rozpuszczalniko-
wych, do malowania stolarki
okiennej nadaj¹ siê farby olejne,
olejno–alkidowe i akrylowe. Farby
olejno–alkidowe charakteryzuj¹
siê wiêksz¹ odpornoœci¹ ni¿ trady-
cyjne farby olejne. Przepuszczaj¹
powietrze i parê wodn¹. Farby
akrylowe maj¹ dobr¹ przyczep-
noœæ do pod³o¿a i s¹ bardzo odpor-
ne na uszkodzenia. Do malowania
stolarki okiennej mo¿emy te¿ u¿yæ
farb wodorozcieñczalnych emul-
syjnych (akrylowych lub latekso-
wych). S¹ trwa³e i odporne na
œcieranie oraz na wilgoæ. Mo¿na je
zmywaæ wod¹ z dodatkiem deter-
gentów.
Okna najczêœciej maluje siê na
kolor bia³y lub kremowy, czasami
ciemnobr¹zowy. Je¿eli mieszkamy
w domku jednorodzinnym, mo¿e-
my wybraæ dowoln¹ barwê.
W przypadku okien w bloku zmia-
na koloru musi byæ uzgodniona
z administracj¹ budynku, ponie-
wa¿ wp³ywa na wygl¹d elewacji.
a)
a, b Pomalowaæ mo¿emy te¿ drewniane
zabawki (
TBD SA, Beckers
)
Pod³o¿e musi byæ g³adkie, bez rys i szczelin, oczyszczone ze Ÿle
przylegaj¹cych starych warstw farby i odkurzone. Nie powinno siê
kruszyæ. Rysy wype³nia siê mas¹ szpachlow¹ lub zakleja specjaln¹
taœm¹.
Niektóre zabrudzenia (dym nikotynowy, t³uszcz, sadza) nale¿y naj-
pierw zamalowaæ akrylow¹ farb¹ do renowacji i malowania wnêtrz.
Ka¿de pod³o¿e wymaga gruntowania. Powoduje to jego wzmocnie-
nie i równomierne wch³anianie farby, a zatem mniejsze jej zu¿ycie.
3
Malowanie
Przygotowanie pod³o¿a
Zanim przyst¹pimy do malowa-
nia, szyby zabezpieczamy przed
zabrudzeniem kartonem lub taœm¹
malarsk¹. Powierzchnia drewna
powinna byæ g³adka, czysta i su-
cha, bez plam, œladów kleju i ¿y-
wicy. Ramy uprzednio niemalowa-
ne czyœcimy szczotk¹ z kurzu
i brudu. Drewno zawieraj¹ce du¿¹
iloœæ ¿ywicy przemywamy benzy-
n¹ lakiernicz¹ a nastêpnie nanosi-
my stosowny impregnat. Przed
pomalowaniem starych okien usu-
wamy uszczelki. Futryny i ramy
okienne myjemy odpowiednim
œrodkiem, sp³ukujemy wod¹ i po-
zostawiamy do wyschniêcia. Usu-
wamy stare, ³uszcz¹ce siê pow³oki
malarskie i luŸny kit. Trzeba uwa-
¿aæ, ¿eby nie naruszyæ przy tym
impregnowanej warstwy drewna.
Œwie¿e tynki malujemy nie wczeœniej ni¿ w 3-4 tygodnie po ich
po³o¿eniu, najpierw czyszcz¹c wod¹ z myd³em malarskim.
Jeœli powierzchnia ma byæ malowana w kilku kolorach, uzyskanie
równej linii ³¹czenia zapewnia wyklejenie granicy taœm¹ malarsk¹.
Taœmê nale¿y zdj¹æ natychmiast po malowaniu.
Farbê nale¿y kupowaæ z zapasem, gdy¿ zu¿ycie podane przez pro-
ducenta dotyczy malowania na pod³o¿u o przeciêtnej ch³onnoœci
i odpowiednio cienk¹ warstw¹. Zapas farby jest szczególnie istotny
w przypadku kolorów dobieranych na zamówienie (trzeba te¿ za-
pamiêtaæ kod farby).
Przy indywidualnym dobieraniu koloru farby nale¿y bazowaæ na
drukowanym wzorniku kolorów. Kolory ogl¹dane na ekranie monito-
ra zawsze s¹ inne, ni¿ w rzeczywistoœci. Niektóre firmy oferuj¹ prób-
ki kolorów w opakowaniach najczêœciej 50 ml. Mo¿na sprawdziæ,
jak wybrana farba bêdzie wygl¹da³a w naszym domu, przy konkret-
nym oœwietleniu i w zestawieniu w elementami wyposa¿enia wnêtrz.
4
Jak malowaæ
b)
nastu godzin (sprawnie dzia³aj¹ca
wentylacja mechaniczna mo¿e
przyspieszyæ ten proces).
Wydajnoœæ lakierów wynosi
zwykle 6–10 m
2
/l (jedna war-
stwa). Producenci podaj¹ na opa-
kowaniu dodatkowo takie para-
metry, jak: czas schniêcia; czas, po
którym pod³oga mo¿e byæ u¿ytko-
wana; czas, po którym lakier uzy-
skuje pe³n¹ wytrzyma³oœæ.
Malowanie pomieszczenia zaczyna siê od sufitu, w nastêpnej
kolejnoœci maluje siê œciany, a na koñcu okna i drzwi.
Do malowania sufitu powinniœmy u¿ywaæ farby matowej, która do-
brze pokrywa nierównoœci.
Maluj¹c œcianê nanosimy farbê na ma³ych powierzchniach, ka¿d¹
warstwê farby nanosimy poci¹gaj¹c wa³kiem lub pêdzlem na krzy¿.
Du¿e powierzchnie wygodnie jest malowaæ korzystaj¹c z pistoletu
natryskowego. Uzyskana pow³oka jest cienka i jednolita. Po za-
koñczeniu pracy nale¿y pamiêtaæ o bardzo dok³adnym umyciu
narzêdzia - zaschniêta farba mo¿e je ca³kowicie zablokowaæ.
2003
5
Dom
33
1
Cechy farb
O
kna o ramach drewnianych
✖
budujemy
Raport 9
Malowanie drewna i metalu
Star¹ warstwê farby mo¿na usun¹æ trzema sposo-
bami:
–
mechanicznie
, zdrapuj¹c j¹ np. szczotk¹; jest to
metoda dosyæ pracoch³onna i sprawdza siê najlepiej
na ma³ych powierzchniach;
–
chemicznie
– zmywaczem do pow³ok lakierni-
czych; na powierzchniê drewna nak³adamy warstwê
preparatu powoduj¹cego rozmiêkczenie pow³oki,
któr¹ nastêpnie mo¿na bez trudu usun¹æ szpachelk¹,
no¿em lub innym narzêdziem;
–
termicznie
– tzw. opalark¹; pow³oka ulega zmiêk-
czeniu pod wp³ywem strumienia gor¹cego powie-
trza.
Szlifujemy powierzchniê drewna (papierem œcier-
nym) a¿ do uzyskania jednolitej g³adkiej powierzchni.
Wszelkie ubytki uzupe³niamy szpachlówk¹ do drewna.
Po jej wyschniêciu powierzchniê ram szlifujemy po-
nownie drobnoziarnistym papierem Å“ciernym.
okiennej: rozpuszczalnikowe olej-
ne, olejno–¿ywiczne i akrylowe
oraz wodorozcieñczalne emulsyj-
ne (akrylowe i lateksowe). Do la-
kierowania u¿ywa siê lakierów
wodnych akrylowych i rozpusz-
czalnikowych olejnych, olejno–¿y-
wicznych i ¿ywicznych, a tak¿e ni-
trocelulozowych.
cieñczonym lakierem nawierzch-
niowym. Przed malowaniem far-
bami wodorozcieñczalnymi mo¿na
nie gruntowaæ. Nastêpnie nak³a-
damy kolejne warstwy lakieru lub
farby, w odstêpach czasu zaleca-
nych przez producenta (od kilku
do kilkunastu godzin).
Bardzo czêsto stajemy przed ko-
niecznoœci¹ odnowienia zniszczo-
nych mebli kuchennych (pó³ek,
blatów, szafek kuchennych), które
nara¿one s¹ na sta³e dzia³anie pary
wodnej i wilgoci. Przed malowa-
niem szafek kuchennych demon-
tujemy drzwiczki, wyjmujemy
pó³ki, odkrêcamy uchwyty. Znisz-
czon¹ powierzchniê zmywamy
wod¹ z dodatkiem detergentów
(stare, ³uszcz¹ce siê pow³oki usu-
wamy), sp³ukujemy, szpachlujemy
ubytki. Po wyschniêciu szlifujemy
drobnoziarnistym papierem Å“cier-
nym, odpylamy i dopiero wtedy
przystêpujemy do malowania.
Naprawa drobnych uszkodzeñ la-
kierowanej powierzchni
Je¿eli na powierzchni lakiero-
wanego mebla pojawi³y siê plamy,
zmywamy je benzyn¹ i czyœcimy
powierzchniê z kurzu i brudu. Na-
stêpnie przecieramy powierzchniê
drobnoziarnistym papierem Å“cier-
nym i nanosimy cienk¹ warstwê
lakieru. Je¿eli nie wiemy, czy u¿yæ
lakieru wodorozcieñczalnego czy
rozpuszczalnikowego, robimy pró-
bê, przecieraj¹c powierzchniê me-
bla w miejscu ma³o widocznym
wod¹ i rozpuszczalnikiem. Na-
stêpnie sprawdzamy, który z tych
dwóch rozcieñczalników rozpuœci
lakier. Bez próby mo¿emy zastoso-
waæ lakier nitrocelulozowy.
Œwie¿e drewno
przed malowaniem
lakierem rozpusz-
czalnikowym grun-
tujemy Kaponem
(Polifarb–Wroc³aw)
Drewniany p³ot
pomalowany na zie-
lono (fot. autorki)
Malowanie
Meble mo¿emy pomalowaæ na
jednolity kolor albo wymalowaæ
na nich wzory. Powtarzalne ele-
menty maluje siê przy szablonie,
który mo¿emy przygotowaæ samo-
dzielnie – na przyk³ad z kartonu.
Przed rozpoczêciem pracy rozk³a-
damy na pod³odze foliê plastiko-
w¹. Do malowania u¿ywamy
pêdzla p³askiego. Trzymamy go
prostopadle do malowanej po-
wierzchni i niezbyt mocno przyci-
skamy. Farbê nak³adamy niezbyt
grub¹ warstw¹. Odczekujemy kil-
ka minut, po czym zdejmujemy
szablon, staraj¹c siê go nie przesu-
waæ. Je¿eli chcemy namalowaæ
fryz, rysujemy kred¹ liniê, wzd³u¿
której przesuwamy wzornik.
Do malowania drobnych przed-
miotów z drewna dobrze nadaj¹
siê lakiery i farby sprzedawane
w pojemnikach, w aerozolu. La-
kier przed u¿yciem trzeba dok³ad-
nie wymieszaæ potrz¹saj¹c puszk¹
(w œrodku znajduje siê kulka –
mieszad³o). Podczas malowania
trzymamy pojemnik w odleg³oœci
25–30 cm od pokrywanej po-
wierzchni. Nale¿y zachowaæ takie
same zasady ostro¿noœci jak przy
pracy pistoletem natryskowym.
Uwaga. Farby i lakiery nitroce-
lulozowe schn¹ bardzo szybko,
Malowanie
Przed na³o¿eniem farby na-
wierzchniowej drewno warto za-
gruntowaæ. Zmniejszy to jego
ch³onnoœæ, zabezpieczy przed wil-
goci¹ i poprawi przyczepnoœæ. Do
tego celu nadaje siê popularny po-
kost lniany (po jego zastosowaniu drewno z czasem
ciemnieje), specjalna farba podk³adowa do drewna
(niektóre z nich zawieraj¹ dodatki przeciwpleœnio-
we) lub rozcieñczona farba nawierzchniowa. Po za-
gruntowaniu malujemy ramy raz lub dwa razy farb¹
nawierzchniow¹ lub emali¹. Do malowania okien
u¿ywamy najczêœciej pêdzla.
Lakier rozprowadzamy pêdz-
lem lub szmatk¹ (kolistymi rucha-
mi na powierzchni plamy i wokó³
niej). G³êbsze rysy na lakierowa-
nej powierzchni wype³niamy kil-
koma warstwami lakieru. Nanosi-
my go przy pomocy cienkiego pê-
dzelka. Wiêksze ubytki trzeba wy-
pe³niæ szpachlówk¹ do drewna. Po
jej wyschniêciu szlifujemy po-
wierzchniê drobnoziarnistym pa-
pierem Å“ciernym i lakierujemy.
Malowanie i lakierowanie drew-
nianych sprzêtów domowych
P
omalowania lub polakierowania czêsto wymagaj¹
meble i drobne przedmioty w domu: sto³y, sto³ki
✔
,
pó³ki
, szafki kuchenne, drewniane zabawki
✖
a
,
b
,
Przygotowanie pod³o¿a przed
malowaniem lub lakierowaniem
Œwie¿e drewno przed malowa-
niem lakierem rozpuszczalniko-
wym gruntujemy lakierem nitroce-
lulozowym (Kaponem
a tak¿e boazerie i blaty z p³yt drewnopochodnych.
Wybór farby
Do malowania kryj¹cego drewnianych sprzêtów
domowych stosujemy podobne farby, jak do stolarki
✗
) lub roz-
ÃŽ
34
Dom
5
2003
budujemy
✗
✘
✕
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

mement.xlx.pl