Materiały budowlane - Cienkowarstwowe tynki mineralne, Budownictwo S1, Semestr II, Materiały budowlane, ...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Cienkowarstwowetynkimineralne
Charakterystyka
Tynkimineralnesątrwałe,odpornenawodę,stawiająmałyopórdyfuzyjnywporównaniuz
tynkami Ŝywicznymi. Stosowane są jako warstwa elewacyjna w systemach ociepleń
budynków metodą lekką, a takŜe jako wierzchnia warstwa na równe podłoŜa mineralne.
Mogą teŜ być uŜyte jako trzecia, pocieniona warstwa tynków tradycyjnych zarówno
wewnątrz, jak i na zewnątrz. Cienkowarstwowe tynki najczęściej są nakładane warstwą
grubości 15 mm. Dzięki odpowiedniemu doborowi składników producenci uzyskują tynki
wysokiej jakości, trwałe i odporne na działanie czynników atmosferycznych.
Spoiwo
Mawpływzarównonacechyzaprawy(urabialność,konsystencję,początekikoniecczasu
wiązania), jak i gotowego tynku (skurcz, paroprzepuszczalność, nasiąkliwość). Spoiwem
cienkowarstwowychwyprawmineralnychjest:gips,wapnohydratyzowane(suchogaszone),
wapno hydrauliczne, szkło wodne potasowe, cementy portlandzkie wysokich marek bez
dodatków(dodatkimogąpowodowaćniejednolitośćwkolorach).Wapnoigipssąspoiwami,
które po wymieszaniu z wodą wiąŜą i twardnieją tylko na powietrzu. Zaprawy gipsowe
osiągająoptymalnąwytrzymałośćdopieropowyschnięciu.Poddanenawetpopewnymczasie
działaniuwodylubwilgoci,wykazująspadekwytrzymałościnawetdo50%.DlategonaleŜyje
stosować w miejscach suchych, zabezpieczonych przed stałym nawilŜaniem, a takŜe w
pomieszczeniach o wilgotności powietrza nie przekraczającej 60%. Zaprawy o spoiwie
wapiennympowinnybyćchronioneprzeddziałaniemwodyszczególniezarazponałoŜeniui
wpierwszejfaziewiązania.DeszczmoŜebowiemwypłukiwaćspoiwo.Wapnosuchogaszone
stosuje się równieŜ jako dodatek do cementu w ilości 515%. Alkalizuje ono środowisko,
umoŜliwiając tym samym zadziałanie związków organicznych (dodatków). W zaprawach
opóźnia początek wiązania. Wapno hydrauliczne i cementy portlandzkie są spoiwami
wiąŜącymi i twardniejącymi zarówno na powietrzu, jak i pod wodą. Cementy róŜnią się
międzysobącechamiwytrzymałościowymimarkami,acozatymidzieszybkościąprzyrostu
wytrzymałościnaściskaniezaprawy.ImwyŜszamarkatymprzyrostjestszybszy.Cement
stanowi 10 do 15% suchych składników masy. Takie proporcje pozwalają efektywnie
wykorzystaćwłaściwościwiąŜącespoiwaprzyminimalnejilościwodyzarobowej.NaleŜyprzy
tym unikać nadmiernego nawilgocenia tynków w trakcie dojrzewania. Zapobiega to
powstawaniu wykwitów solnych i przebarwień. Wykwity moŜna usunąć 10% roztworem
kwasu solnego. Szkło wodne pozwala na uzyskanie wyprawy mało nasiąkliwej, ale
przepuszczającejparęwodną,atakŜenazastosowanietynkudopowierzchninaraŜonychna
agresjękwaśną(np.kwaśnedeszcze).
Kruszywo
PrzedewszystkimniemoŜezawieraćzanieczyszczeńorazpyłówmineralnych,związkówsiarki
iŜelaza.Równieistotnejest,abykruszywomiałobudowękrystalicznąiniebyłozwietrzałe.
Ziarnapowinnybyćkształtne:niewydłuŜone(długośćmniejszaniŜtrzykrotnagrubośćlub
szerokość) i nie płaskie (grubość większa niŜ 1/3 długości). Nieodpowiednia budowa
(amorficzność), obecność zanieczyszczeń oraz związków chemicznych utrudniają wiązanie
zaprawyipowodują,Ŝegotowytynkkruszysię,nietrzymakoloru.WaŜnejesttakŜe,abyw
mieszance znajdowało się kruszywo róŜnych frakcji przyjmowanych według krzywej
uziarnienia. Daje to szczelniejsze wypełnienie zaprawy. UŜycie ziaren jednej wielkości
zwiększaporowatośćtynku.Cechatajestniekorzystnadlatynkówzewnętrznychszczególnie
zimą. Woda, a ściślej para wodna, znajdująca się w porach zamarza, rozszerza swoją
objętośćiniszczystrukturętynku.Naskutektegonaelewacjipojawiająsięspękaniairysy.
MoŜedojśćnawetdołuszczeniaiodpadaniawyprawy.Dotynkówmineralnychstosujesię
kruszywa naturalne uzyskiwane ze skał luźnych lub kruszywo łamane zwykłe lub
granulowane.Najczęściejjesttomarmur,kwarc,perlit,wapień,atakŜebarwionekruszywo
kwarcowe. Jako wypełniacza uŜywa się równieŜ mączki dolomitowej. Aby wzbogacić
wyprawy mineralne, narzuca się na świeŜy tynk Ŝwirek o dowolnej kolorystyce. Wielkość
ziarenokreślaminimalnągrubośćtynku.ZaleŜyonamiędzyinnymiodrodzajuwykonywanej
faktury.KruszywopowinnospełniaćwymaganianormPN86/B06712,PN91/B06714,PN
91/B06715,PN/B11111,DIN4226.
Dodatki
Powodują,Ŝeprzytejsamejilościwodyzarobowejuzyskujesiębardziejciekłąkonsystencję
mieszanki.Dziękitemupoprawiasięurabialnośćipompowalnośćorazzdolnośćnakładaniai
zacierania.DodatkipoprawiająrównieŜparoprzepuszczalność(zdolność"oddychania")tynku.
Regulująponadtoczaswiązania,zwiększająprzyczepnośćispowalniająwchłanianiewodyw
pierwszej fazie wiązania. Modyfikują parametry wytrzymałościowe gotowego tynku.
Gwarantująwstępny,nawet80%przyrostwytrzymałościwpierwszymdniuorazudarność
około 1 J (bez dodatków wartości takiej nie da się osiągnąć). Masy uszlachetnione
współpracują elastycznie z układem ocieplającym, co zapobiega powstawaniu spękań.
Dodatki ograniczają nasiąkliwość wyprawy. Wpływają teŜ korzystnie na jakość i trwałość
koloru.Wwypadkuzaprawzespoiwemkrzemianowymdodatkineutralizująwysokie(ok.9)
PHszkławodnegobrakdodatkupowoduje,ŜeprzyspadkuPHnastępujepolimeryzacja
spoiwa. To, czy sucha mieszanka zawiera niektóre dodatki, moŜemy zaobserwować,
przygotowujączaprawę.Gdymieszankapoczątkowoniechcesięzmieszaćzwodą,świadczy
to o obecności dodatków hydrofobowych (ograniczających nasiąkliwość). Dodatki
napowietrzające podczas zarabiania wodą powodują tworzenie się drobnych pęcherzyków
powietrza. Najczęściej stosowanymi dodatkami są dyspersje polimerowe, metyloceluloza
(zapobiegającazbytniemuodciąganiu wody zzaprawy), pochodne skrobi (sprawiające, Ŝe
zaprawa nie klei się do narzędzi). NaleŜy równieŜ wspomnieć, Ŝe do niektórych tynków
gruboziarnistychdodajesięmikrowłóknacelulozowe,ewentualniepolipropylenowe.Stanowią
onerozproszonezbrojeniewzmacniającepowierzchniętynku.Zwiększająjegowytrzymałość
narozciąganieiodpornośćnaspękanie(zwłaszczaprzywysychaniu).WpływająrównieŜna
lepszą, bardziej elastyczną współpracę tynku z systemem ocieplającym.
Pigmentyisposóbbarwienia
Powinny gwarantować jednorodność wybarwienia masy i trwałość koloru, a przy tym
odporność na działanie promieniowania UV. Powinny być moŜliwie mało wraŜliwe na
środowiskoalkaliczne,odpornenawpływczynnikówatmosferycznych.Pigmentyorganiczne
są światłotrwałe, ale wraŜliwe na alkalia, a nieorganiczne są odporne na wpływy
atmosferyczne(wskazanedomaszewnętrznych).TynkimoŜnabarwić,dodającpigmentydo
mieszankiwtrakcieprodukcji(barwieniewmasie).Wymieszaniepigmentuzsuchązaprawą
dajełatwośćuŜycia,alepozwalauzyskaćwzasadzietylkokolorypastelowe(jedynietynki
silikatowemoŜnabarwićwmasieiotrzymaćnasyconebarwy).WiąŜesiętozobecnością
związków wapnia, które reagując mogą powodować wykwity solne. Z tego powodu tynki
mineralnenajlepiejbarwićpoprzezmalowaniefarbamielewacyjnymilubdownętrz.Pozwala
touzyskaćjednorodnewybarwienie,atakŜeintensywnekolory.
Technikanakładania
Nanoszenie masy na elewację powinno się odbywać przy jednakowych warunkach
atmosferycznych (temperaturze, wilgotności). Przy duŜych powierzchniach naleŜy
kalkulować, czy masę zdąŜy się nałoŜyć w ciągu jednego dnia. Deszcz, wiatr a nawet
kilkustopniowaróŜnicatemperaturymoŜemiećwpływnaefektkońcowy.Jeśliwczasiepo
nałoŜeniunastąpiąduŜeopadydeszczu,moŜenastąpićnawetspłukanie,zaprawy.JeŜeliw
trakcieprowadzeniapraciprzez23dnipoichzakończeniuwystępujemŜawkalubmgła,
moŜedojśćdozmianystęŜeniabarwnika,acozatymidziedoniejednorodnegowybarwienia,
zacieków i plam. Układanie tynków w zbyt wysokiej temperaturze i małej wilgotności
powoduje z kolei szybkie odparowanie wody niezbędnej do procesu wiązania spoiwa
cementowego.WaŜnyjesttakŜekierunekzacierania.WiąŜesiętozkierunkiempadaniai
odbiciaświatłanapowierzchniściany.Tynkwykonywanyztejsamejmasy,wtychsamych
warunkach pogodowych, ale przez dwóch tynkarzy zacierających powierzchnię w róŜnych
kierunkach, będzie się róŜnił odcieniami. Błędem jest takŜe skrapianie tynku podczas
zacierania.MoŜesiętoprzyczynićdo odbarwienia elewacji. Popularne jest egalizowanie
jednokrotnemalowaniewarstwytynkupozwalającewyrównaćkolor.Dodatkowoogranicza
siędziękitemurównieŜwodochłonnośćtynku.ZaprawęmoŜnananosićwdwojakisposób
ręcznielubjeślikonsystencjanatopozwalaagregatemtynkarskim.Naczyniadomieszania,
mieszadłainarzędziapowinnybyćwykonanezestalinierdzewnej.Zwykłastalwęglowaw
kontakciezzaprawąrdzewiejeimoŜepozostawiaćnieestetycznesmugi,trudnelubwręcz
niemoŜliwedousunięcia.DouzyskaniapoŜądanejfakturytynkumoŜnastosowaćróŜnego
rodzajuwałki,pędzle,paceztworzywsztucznych,anawetnarzędziatakiejakłyŜka,widelec,
butelka i inne. Pozwalają one uzyskać nietypowe efekty. Przy wykonywaniu wyprawy
agregatemstrukturęnadajesięzmieniająckońcówkidyszy.RodzajfakturyzaleŜyrównieŜod
tego czy będzie to tynk wewnętrzny czy zewnętrzny. Tynki wewnętrzne mają najczęściej
drobnoziarniste, delikatne faktury. Tynki zewnętrzne są z reguły wykonywane z mas o
grubymuziarnieniu,aichstrukturajestbardziejwyrazista.Wynikatozwiększejodległości,z
jakiejjeobserwujemy.
Błędy
Częstym błędem jest nierównomierne rozłoŜenie zaprawy oraz zacieranie tynku w
niewłaściwymmomencie.Przyzbytszybkimrozpoczęciuzacierania,gdyzaprawajestjeszcze
zbytwilgotna,napowierzchniświeŜegotynkutworząsięsmugi.Nadawaniefakturynazbyt
mocnowyschniętymtynkupowoduje,Ŝetrzebasilniejdociskaćpackę.Napowierzchnitynku
powstająrysy,apracastajesięcięŜka.NastępujerównieŜjegozdzieranie.PrzedpołoŜeniem
warstwy wyprawy naleŜy pamiętać o oczyszczeniu podłoŜa. Wielu producentów i
wykonawców zaleca, aby podłoŜa o duŜej nasiąkliwości przed tynkowaniem zabezpieczyć
stosując preparaty gruntujące. Zapobiega to odciąganiu wody zarobowej z mieszanki i
poprawiaprzyczepnośćzaprawy.Masytynkarskieospoiwachmineralnychpozmieszaniuz
wodąnaleŜyszybkozuŜyć.Błędemjestdodawaniewodydotwardniejącejzaprawy,gdyŜnie
da się jej dokładnie wymieszać i uzyskać wyjściowych parametrów wytrzymałościowych,
konsystencji oraz koloru. Twardniejącą, nie zuŜytą mieszankę najlepiej wyrzucić. Bardzo
waŜne jest równomierne dozowanie wody, powoduje ono róŜnice w konsystencji, a tym
samymnaniejednorodnośćwybarwienia,róŜnicewfakturze.Niewskazanejestdodawanie
wodywilościprzekraczającejzalecanąprzezproducenta.Przydodaniuwiększejilościwody
wydłuŜy się okres przydatności do stosowania i czas wysychania zaprawy na ścianie, ale
zmieniasięprzedewszystkimwskaźnikw/czaprawy(proporcjezawartościwodyicementu).
Oznacza to, Ŝe tynk będzie miał gorsze parametry wytrzymałościowe będzie bardziej
podatnynaskurczispękania.InnebędzietakŜenatęŜeniekoloru.Wskrajnychprzypadkach
zaprawaniebędziekleićsiędościany.
Właściwości
Cienkowarstwowe tynki mineralne są trwałe i odporne na wodę, choć w porównaniu z
tynkamiŜywicznymibardziejnasiąkliwe.Stawiająjednakmniejszyopórdyfuzyjny.Oznacza
to, Ŝe wilgoć nie gromadzi się w ścianie i moŜe się z niej wydostawać. Jedynie tynki ze
spoiwem krzemianowym charakteryzuje bardzo mała wodochłonność przy zachowaniu
otwartych porów. Ilość wody jaką moŜe wchłonąć tynk jest charakteryzowana przez:
nasiąkliwość powierzchniową, współczynnik nasiąkliwości powierzchniowej a. W wypadku
tynkówzalecanychdostosowaniazkonkretnymsystemempodawanajestwodochłonność
całegoukładuociepleniowego.RóŜnicewwartościachparametrówwynikająnaprzykładz
ilości dodatków hydrofobowych ograniczających nasiąkliwość, struktury tynku (ilości i
wielkości porów). Według normy PN91/B10105 "Masy tynkarskie do wykonywania
pocienionych wypraw elewacyjnych. Wymagania i badania." współczynnik a <= 0,5
natomiasta*S
d
<=0,2.Tynkiospoiwiecementowymniesąodpornenadziałanieodczynów
kwaśnych, spalin, związków fluoru i siarki. Ich obecność w atmosferze, a szczególnie w
kwaśnychdeszczachsprzyjakorozji.Mogąpowodowaćpowstawanie"soliCarndlota",która
zawiera duŜe ilości chemicznie związanej wody, ma duŜą objętość i moŜe powodować
destrukcję tynku. Na tę cechę trzeba zwrócić szczególną uwagę, gdy tynki będą
eksploatowanewsilniezanieczyszczonymśrodowiskuprzemysłowymimiejskim.
AgnieszkaWrocławska
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mement.xlx.pl

    • Tematy