Matura 2015- język polski poziom podstawowy - arkusz, Studia materiały

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Arkusz zawiera informacjeprawnie chronione do momenturozpoczęcia egzaminu.MPO2015UZUPEŁNIA ZDAJĄCYKODPESELmiejscena naklejkędysleksjaEGZAMIN MATURALNYZ JĘZYKA POLSKIEGOPOZIOM PODSTAWOWYmaja 2015 r.GODZINA ROZPOCZĘCIA:9:00CZAS PRACY:170 minutLICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA:70DATA:4Instrukcja dla zdającego1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 16 stron. Ewentualny brakzgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin.2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym zadaniu.3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu albo pióra tylko z czarnymtuszem/atramentem.4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.5. Pamiętaj,żezapisy w brudnopisie nie będą oceniane.6. Możesz korzystać ze słownika poprawnej polszczyzny i słownikaortograficznego.7. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESELi przyklej naklejkę z kodem.8. Nie wpisujżadnychznaków w części przeznaczonej dla egzaminatora.MPO-P1_1P-152Układ graficzny© CKE 2015MPO2015Przeczytaj uważnie teksty, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nimi. Odpowiadajtylko napodstawie tekstówi tylkowłasnymi słowami– chybażew zadaniu polecono inaczej. Udzielaj tyluodpowiedzi, o ile jesteś proszona/y.Zadanie 1.Jerzy BralczykCo się nosi w mówieniu?Mody zawsze były i będą – głównie dlatego,żeich istotą jest zmienność. Co dziś „nosisię” w mówieniu i pisaniu publicznym? Można wskazać modne słowa („dokładnie”,„kreatywny”), nowe modne związki frazeologiczne („przyjazny dla otoczenia”, „agresywnapromocja”), modne formy (choćby z przedrostkami „super-”, „mega-”, „post-”).Dominującymi tendencjami dzisiejszego języka publicznego wydają się jednak:funkcjonalizacja wypowiedzi i nastawienie na jej atrakcyjność.Wypowiedź publiczna ma być funkcjonalna. Na licznych szkoleniach, w poradnikachi podręcznikach uczy się mówienia nie tyle dobrego, ile skutecznego: prezentacji, obieguinformacji. Słyszałem już nawet o treningu spontanicznych zachowań językowych. Wiaraw możliwość opanowania wzorców skutecznej komunikacji jest podtrzymywana przezteoretyków i praktyków.Zmienia się również nastawienie do tekstów publicznych – można mówić o powszechnejzgodzie na poddawanie się perswazji, a nawet manipulacji. Wiemy,żepolitykowi nie chodzio uzasadnienie swoich racji, lecz o uzyskanie aprobaty. Zgadzamy się na reklamy, którychintencja perswazyjna jest oczywista. Jesteśmyświadomi, żemedia nastawione są przedewszystkim na oglądalność, słuchalność i czytelnictwo. Formy komunikacji określane jako„promocja”, „autoprezentacja”, „kreowanie wizerunku” – uznajemy nie tylko za uzasadnione,ale nawet społecznie potrzebne.Mówią do nas publicznie coraz częściej „uznani profesjonaliści”, specjaliści odskutecznego mówienia: dziennikarze, rzecznicy urzędów i partii. „Profesjonalny” staje się nietylko literat, duchowny i filozof, lecz także poeta, kapłan i myśliciel.Ale pierwszy warunek skuteczności to umiejętne nawiązanie kontaktu, zwrócenie uwagi.Atrakcyjność językowego komunikatu jest najważniejsza nie tylko w mediach, reklamiei polityce, ale także w edukacji i religii. Samo słowo „atrakcyjny” zwiększa zakresznaczeniowy, zmierzając do objęcia nim wszystkiego, co pozytywne, jak kiedyś „dobry” czy„słuszny”.Atrakcyjność często polega na dostosowaniu do języka odbiorcy, także do jego oczekiwań.W ustnych wypowiedziach ceni się tempo, natężenie głosu, akcent – bo zwracają uwagę.Egzaltacja i przesada wypierają spokojne i rzetelne mówienie. Ludzie publiczni nie tylko„fascynują się” i „bulwersują” zamiast „ciekawić’ i „niepokoić”, nie tylko mają „pasje”zamiast „zainteresowań” – sięgają też po określenia do sfery „obłędu”, „odlotu”,„szaleństwa”. Dla przyciągnięcia odbiorcy narusza się też tabu językowe, aż do agresywnejwulgaryzacji – nie przepraszam za brak przykładów.O ile nastawienie na funkcjonalność wiąże się z podejściem serio do języka,z przekonaniem o jego sile i skuteczności – o tyle nastawienie na atrakcyjnośćłączysięz przyzwoleniem na niemal dowolne manipulowanie i bawienie się językiem.Obie te tendencje zawsze były obecne w mowie. Skłonny jestem jednak sądzić,żeteraz są po pierwsze silniejsze, po drugie coraz powszechniej zauważane, po trzecie zaśi najważniejsze – zaczynają być społecznie sankcjonowane1. Godzimy się na to, by mówili1Sankcjonowane – tu: akceptowane.Strona 2 z 16MPO_1Pdo nas i przekonywali nas profesjonaliści, mało, oczekujemy tego. Wiemy,żejesteśmyuwodzeni przez atrakcyjne teksty, więcej, chcemy tego.Na podstawie: Jerzy Bralczyk,Co się nosi w mówieniu?,„Polityka” nr 20/2004 r.Zadanie 1.1. (0–1)Przekształć tytuł tekstu tak, aby wyrazić jego sens bez użycia metafory.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................Zadanie 1.2. (0–2)Na podstawie tekstu oraz swojej wiedzy o języku określ podobieństwo i różnicę międzyperswazją i manipulacją językową.podobieństwo......................................................................................................................................................różnica......................................................................................................................................................Zadanie 1.3. (0–1)Czy Jerzy Bralczyk w tym tekście przestrzega tabu językowego, o którym pisze w swoimartykule? Odpowiedź uzasadnij...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Zadanie 1.4. (0–2)Na podstawie całego tekstu przedstaw zauważone przez autora tendencje dominującew publicznych wypowiedziach oraz podaj po dwa przykłady je potwierdzające.Tendencja 1.......................................................................................................................................................Przykłady:............................................................................................................................................................................................................................................................................................................Tendencja 2.......................................................................................................................................................Przykłady:............................................................................................................................................................................................................................................................................................................Strona 3 z 16MPO_1PZadanie 1.5. (0–2)Przedstaw wnioski zawarte w dwóch ostatnich akapitach wywodu dotyczącea) różnicy między omawianymi tendencjami...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................b) najważniejszego skutku tych tendencji...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................Zadanie 1.6. (0–1)Wykorzystując informacje z tekstu, przekształć poniższe zdanie tak, aby uniknąćstosowania wyrazów modnych.Ten kreatywny reżyser zatrudnił same supergwiazdy, więc czekamy na nowy megahit...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................Zadanie 1.7. (0–3)Napisz streszczenie tekstu liczące 40–60 słów.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................Strona 4 z 16MPO_1PZadanie 2.Wojciech NowickiKsiążki na całeżycieStoliki, szafki, podłoga przyłóżku.Na nich książki, do których się wraca. Tak jestw znanych mi domach. Po wiele z tych lektur przyłóżkowych ludzie sięgają przez całeżycie.Wszystkim nam potrzeba stałych odniesień. Z tym czytaniem znanych książek jest jakze słuchaniem muzyki, niekoniecznie dobrej – tych utworów, które pozostająświeże,choćdawno już są znane na pamięć. Chce się słuchać bez końca, nie myśląc o tym, dlaczego.W którymś momencie zamiera chęć połknięcia wszystkich książekświata.Zawszepodziwiałem moich przyjaciół, którzy wiele czytają. Sam niemal rok spędziłem w czytelniBritish Museum, w bieżącej lekturze odkrywając tytuł następnej. Sens czytania tak wielutytułów polegał na tym, by znaleźć książki, które miałbym ochotę czytać wciąż na nowo.TakVerlyn Klinkenborg2opisuje swój książkowyłańcuszekszczęścia.Czytelnika musi w końcu ogarnąć strach przed kosmosem, nieskończonąprzestrzenią – bo kiedy pomyśleć,żew każdej porządnej bibliotece ukryto miliony tomów, towiadomo z góry,żenie wystarczyżycia, żebychociaż tę jedną bibliotekę poznać w całości.Wtedy pozostaje droga mnicha – wejście w przestrzenie ograniczone i przez to otwarte naświatwewnętrzny. W ten sposób rozpoczyna się praca literackiego działkowicza,porzucającego wielkie areały i uprawiającego swój spłachetek3.Ten fenomen domowej półki należy do kultury masowej – bo cóż innego kryje sięw popularnym pytaniu o książki ulubione? Właśnie tych paręnaście tomów ratunkowych.Bo kiedy wydaje się,żeniebo spadnie na głowę, trzeba szukać schronienia. Trzeba lektury,która zasłoni widok, trzeba miarowego kołysania znanej frazy.Czy więc wracanie do tych samych książek ma w ogóle jakieś wady? Przynajmniej jednazdaje się oczywista – im więcej książek czytamy wielokrotnie, tym mniej poznajemy nowych.Nie znoszę czytania nowych książek. Czytałem w kółko 20 czy 30 tomów i tylkote książki mam ochotę czytać nadal. Kiedy książka jest zupełnie nowa, zasiadam do niej,jakbym się zabierał do dziwnego dania, obracał i dziobał tu i ówdzie, nie za bardzo wiedząc,co o niej sądzić. Apetyt winna wspomagać potrzeba zaufania i pewności,pisał WilliamHazlitt4.Stoliki, szafki, podłoga przyłóżku.Ludzie w kółko czytają. Każdy w czym innym szukaoparcia. Ofiarujemy sobie spokój w twardej albo broszurowej okładce, w kawałku plastikuz ekranem. Chyba o to właśnie chodzi: o budowanie wyspy własnej, jednoosobowej,o pewność następnego zdania, o poczucie,żejest ktoś bliski, kto nie zawiedzie. Po to ludziełącząsię z książkami na całeżycie.Na podstawie: Wojciech Nowicki,Chwała półkownikom,„Książki” nr 4/2012.Zadanie 2.1. (0–1)Podaj jedną wadę czytania nowych książek i jedną wadę czytania tych samych książek,zgodnie z tekstem Wojciecha Nowickiego.Wada czytania nowych książek: .......................................................................................................................................................................................................................................................Wada czytania tych samych książek: ................................................................................................................................................................................................................................................23Verlyn Klinkenborg (ur. 1952) – amerykański pisarz.Spłachetek – mały skrawek ziemi.4William Hazlitt (1778–1830) – angielski pisarz, eseista i krytyk literacki.MPO_1PStrona 5 z 16 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • mement.xlx.pl

    • Tematy