Materiały edukacyjne ils

Materiały edukacyjne ils, Ratownictwo medyczne

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską w
ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
MATERIAŁY SZKOLENIOWE NA KURS ILS
( IMMEDIATE LIFE SUPPORT )
Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) jest główną przyczyną śmierci w Europie i dotyczy
około 700 000 osób rocznie. Nieoczekiwane, nagłe zdarzenie jakim jest zatrzymanie krążenia
powoduje, że jest ono zawsze dużym wyzwaniem dla osób niosących pomoc, nawet jeśli są
one profesjonalnymi ratownikami. Dlatego sprawą niezwykle ważną jest nie tylko zdobycie
praktycznych umiejętności prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej, ale również
regularne powtarzanie nabytej wiedzy.
NZK
udar mózgu
rak płuc
5
7
8
36
9
rak piersi
wypadki komunikacyjne
zabójstwa
AIDS/HIV
16
18
Wykres; Główne przyczyny zgonów w krajach uprzemysłowionych
Przyczyny i prewencja zatrzymania krążenia
Według American Heart Association ( AHA ) do wystąpienie nagłego zatrzymania krążenia
przyczyniają się:
·
choroby serca,
·
porażenie prądem,
·
utonięcie,
·
zadławienie,
·
uraz,
·
niewłaściwe użycie leków.
Najczęstszą przyczyną NZK w warunkach pozaszpitalnych jest choroba serca. Nagła
śmierć sercowa (SCA- Sudden Cardiac Arrest) to zgodnie z definicją niespodziewany zgon z
przyczyn kardiogennych, do którego doszło w ciągu godziny od wystąpienia pierwszych
objawów. W 80 % przypadków przyczyną jest choroba wieńcowa serca. Do innych przyczyn
zaliczamy kardiomiopatie, wady zastawkowe, niewydolność lewokomorową i
prawokomorową serca, wydłużenie odcinka QT. Podkreśla się również, że około 50 % osób
z SCA nie miało wcześniej objawów choroby serca, a pierwszym objawem w tych
przypadkach było zatrzymanie akcji serca. Ocenia się także , że ryzyko SCA u osoby, która w
przeszłości przeżyła zawał mięśnia serca jest 4-6 krotnie większe niż w populacji ogólnej.
W Polsce narasta epidemia chorób sercowo-naczyniowych. Ryzyko NZK w przedziale
wiekowym 15-59 lat jest w naszym kraju dwukrotnie wyższe, niż w innych krajach Europy
Zachodniej. Ocenia się, że do SCA dochodzi u 2 osób na 1000 mieszkańców i często dotyczy
osób w sile wieku. Dane epidemiologiczne wskazują, iż występowanie NZK odznacza się
charakterystyczną zmiennością dobową, największe zagrożenie jest w godzinach
przedpołudniowych, pomiędzy 7:00 a 11:00, a trzykrotnie mniejsze w nocy. Liczba nagłych
zgonów sercowych wzrasta z wiekiem i sprzyjają im przeciążenie psychiczne, nadmierny
wysiłek, obfity posiłek zwłaszcza połączony z alkoholem. Większość osób, u których doszło
do zatrzymania krążenia umiera. Największe szanse przeżycia mają zwykle ci chorzy, którzy
doznali NZK w mechanizmie migotania komór w obecności świadków, a u pacjentów tych
wykonano natychmiast skuteczną defibrylację.
Ponad 80% wewnątrzszpitalnych zatrzymań krążenia nie jest zdarzeniem nagłym i
nieprzewidywalnym. Jest ono raczej wynikiem stopniowego wielodniowego, a nawet
wielotygodniowego narastania niewydolności narządowej i rozwoju choroby. Ustanie pracy
serca w takich przypadkach poprzedzone jest zazwyczaj postępującym spadkiem ciśnienia
tętniczego (hipotensją) i upośledzeniem natleniania krwi (hipoksemią). Zatrzymanie krążenia
następuje tu w wyniku asystolii lub aktywności elektrycznej bez tętna (PEA). W takich
sytuacjach używanie określenia NZK jest nieuzasadnione.
Liczne badania dowodzą, że wyniki resuscytacji podejmowanej w przypadkach
zatrzymania krążenia u osób cierpiących na zaawansowane, przewlekłe choroby są bardzo
złe. Szpital opuszcza tylko niewielki odsetek takich chorych. Spośród nich co trzeci ma
poważne deficyty neurologiczne.
Dlatego sprawą niezmiernie ważną jest wczesna identyfikacja chorych, którzy zagrożeni
są wystąpieniem zatrzymania krążenia i/lub oddychania. Osoby, u których istnieją racjonalne
i realne szanse na poprawę stanu ogólnego powinny być dalej leczone w oddziale
intensywnego nadzoru. U pacjentów z nieuleczalnymi, zaawansowanymi schorzeniami
powinno się rozważyć i omówić kwestię zasadności podejmowania resuscytacji tzw. protokół
DNAR (nie podejmuj prób resuscytacji z ang. DO NOT ATTEPMT RESUSCITATION).
Zaburzenia rytmu prowadzące do
zatrzymania krążenia
Sprawna funkcja serca jako pompy tłoczącej krew jest możliwa dzięki jego unikalnym
właściwościom. W zdrowym sercu układ bodźcoprzewodzący wytwarza i przewodzi impulsy
elektryczne, które powodują skoordynowany, sekwencyjny skurcz.
Wyłączenie jednej z tych funkcji (elektrycznej lub mechanicznej) lub brak ich
wzajemnego sprzężenia prowadzi do zatrzymania krążenia. Dochodzi do niego w przebiegu
jednego z czterech opisanych niżej rytmów. Z punktu widzenia efektu hemodynamicznego
(efektywności pracy serca jako pompy generującej przepływ krwi) efekt jest taki sam- ustanie
przepływu krwi przez naczynia krwionośne (spadek ciśnienia do zera) i narządy wewnętrzne.
Migotanie komór ( VF ventricular fibrillation ) jest wynikiem chaotycznej aktywności
elektrycznej komórek mięśnia serca, co w efekcie daje utratę skoordynowanej czynności
skurczowej (mechanicznej) i nagłego zatrzymania krążenia. Rytmem, który może dać
potencjalnie podobny efekt hemodynamiczny jest częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS
bez tętna ( VT- pulseless ventricular tachycardia
)
Rys. Migotanie komór
Rys. Częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS
bez tętna
W asystolii brak jest w układzie bodźcoprzewodzącym aktywności elektrycznej, która
mogłaby wywołać czynność mechaniczną (skurcz). W EKG widoczna jest linia bliska linii
izoelektrycznej.
Rys. Asystolia
 Ostatnim rytmem odpowiedzialnym za zatrzymanie krążenia jest Aktywność Elektryczna bez
Tętna (PEA-Pulseless Electrical Activity). W tym przypadku w EKG widoczna jest czynność
elektryczna (nieraz przypominająca prawidłowy zapis EKG), która jednak nie wywołuje
żadnej odpowiedzi hemodynamicznej.
Rys. Czynność elektryczna bez tętna PEA
Migotanie komór (VF) i częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS bez tętna (VT)
zwykle występują we wczesnej fazie nagłego zatrzymania krążenia. Sa to tzw rytmy
defibrylacyjne, w których leczeniu stosuje się defibrylację elektryczną.
Asystolia i PEA pojawiają się zwykle w późnej fazie zatrzymania krążenia i są tzw.
rytmami niedefibrylacyjnymi – tzn. w ich leczeniu nie stosujemy defibrylacji.
Co to jest resuscytacja?
Co to jest optymalna resuscytacja?
Resuscytacja to działania podejmowane w celu przywrócenia podstawowych funkcji
życiowych w sytuacji nagłego ustania czynności krążenia i/lub oddychania.
Ścisłe zależności funkcjonalne między wymienionym układami i mózgiem powodują,
że jeśli próby ożywiania nie zostaną podjęte
natychmiast
to krytyczna dysfunkcja jednego
układu w sposób nieuchronny pociąga wyłączenie pracy pozostałych. Ustanie czynności serca
sprawia, że do tkanek przestaje dopływać krew a wraz z nią tlen, co więcej ustaje także
eliminacja produktów przemiany materii. Rozpoczyna się proces umierania organizmu, który
najwcześniej obejmuje mózg. Celem podejmowanych prób ożywiania powinien być powrót
wszystkich funkcji życiowych, a co najważniejsze funkcji mózgu co umożliwia chorym
powrót do normalnego, świadomego życia osobniczego.
Dowiedziono, że kluczowymi czynnikami decydującymi o wyniku resuscytacji są 4
ogniwa tzw. „łańcucha przeżycia”.
Zaliczamy do nich;
·
Wczesne rozpoznanie stanu nagłego i wezwanie zespołu resuscytacyjnego, aby nie
dopuścić do zatrzymania krążenia
 ·
Wczesna resuscytację krążeniowo-oddechową, aby podwoić szansę przeżycia
poszkodowanego
·
Wczesna defibrylację elektryczną, aby przywrócić prawidłową czynność serca.
Wczesne wdrożenie opieki poresuscytacyjnej, aby przywrócić jakość życia
poszkodowanego
Obowiązujące wytyczne dotyczące resuscytacji
Rekomendacje dotyczące postępowania w zatrzymaniu krążenia opracowywane są przez
ERC- Europejska Radę Resuscytacji co 5 lat. Mają one ujednolicony dla krajów europejskich
charakter i opierają się na współczesnych badaniach naukowych. Zalecenia opracowywane są
na potrzeby podstawowych zabiegów resuscytacyjnych (BLS-Basic Life Support)- pierwszej
pomocy przedmedycznej i zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych (ALS-Advanced Life
Support)- kwalifikowanej pomocy medycznej.
Poniżej przedstawiony algorytm postępowania w nagłym zatrzymaniu krążenia opiera się
na najnowszych wytycznych opublikowanych 18 października 2010 roku.
·
BLS - Basic Life Support
Podstawowe zabiegi resuscytacyjne u osób dorosłych
1.
Ocena bezpieczeństwa
·
Podchodź ostrożnie, upewnij się że żadne niebezpieczeństwo nie zagraża
Tobie ani pacjentowi. Uważaj na zagrożenia: prąd elektryczny, ruch uliczny,
czynniki zakaźne-gruźlica, SARS, HIV, HBV, HCV
Zaopatrz się w rękawiczki lateksowe, okulary ochronne, fartuchy, maski
2.
Sprawdź reakcję pacjenta:
·
·
Delikatnie potrząśnij za ramiona i głośno zapytaj „ Czy pan / pani mnie
słyszy ? „
3.
Jeżeli pacjent nie reaguje
:
·
głośno zawołaj o pomoc,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

mement.xlx.pl